Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: ANATOMIJA

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Branislav Filipović

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 22

Uslov:  Nema

Cilj predmeta. Upoznavanje studenata sa izgledom i građom ljudskog tela Omogućavanje budućim lekarima da steknu neposoredan uvid u izgled, položaj i međusobne odnose mišića, krvnih i limfnih sudova, živaca, kostiju i unutrašnjih organa čoveka. Površinska anatomija prikazuje odnose unutrašeih struktura prema elementima vidljivim na površini tela (orijentacione tačke na telu, konvencionalne linije, palpabilne osteološke strukture)

Ishod predmeta Znanje anatomije lekarima omogućava Orijentaciju na pacijentu gde se nalaze organi potrebni za eventualne pretrage Poznajući morfologiju zdravog organa utvrde moguće patološke promene na osnovu izmene morfologije Brzu orijentaciju vezanu za žalbe pacijenta koje se odnose na bolove u u određenom regionu, odnosno adekvatnu orjentaciju koji bi organ ili organskii sistemi mogli biti zahvaćeni bolešću na osnovu fizikalnog pregleda, inspekcijskog, palpatornog i auskultatornog nalaza Dobro tumačenje snimaka ljudskog tela dobijenih na osnovu metoda vizuelizacije, od standardnog rentgenskog snimka, do prikaza dobijenih savremenim tehnologijama (kompjuterska aksijalna tomografija, nukelarna magnetna rezonanca, ultrasonografija i druge)

Sadržaj predmeta Teorijska nastava Opšta anatomija: Upoznavanje sa osnovnim anatomskim pojmovima i opštim odrednicama vezanima za ljudsko telo i delove tela. Anatomija gornjeg ekstremiteta: Upoznavanje sa krvnm i limfnim sudovima gornjeg ekstremiteta, topografskim i klinički važnim odnosima u gornjem ekstremitetu Anatomija donjeg ekstremiteta: Upoznavanje sa krvnm i limfnim sudovima donjeg ekstremiteta, topografskim i klinički važnim odnosima u donjeg ekstremitetu Anatomija grudnog koša: upoznavanje sa elementima koji sačinjavaju zidove grudnog koša, elementima gornjeg, donjeg i zadnjeg medijastinuma, kao i strukturama respiratornog sistema Anatomija trbuha:  upoznavanje sa elementima koji sačinjavaju zidove trbuha, njegovim slabim tačkama, strukturama nad i podmezokoličnog sprata, kao i retroperitonealnim elementima, njihovim izgledom i međusobnim odnosima. Anatomija male karlice:  upoznavanje sa elementima koji sačinjavaju zidove male karlice, mišićima međice, vaskularnim i nervnim elementima, položajem i odnosima reproduktivnih organa oba pola, mokraćnih organa i izsvodnog dela digestivnog sistema. Anatomija glave i vrata: Upoznavanje sa strukturama koje se nalaze u glavi i vratu, mišićima, krvnim i limfnim sudovima, moždanim i perifernim živcima vratnog živčanog spleta, izgledom, položajem i odnosima organa i organskih sistema u glavi vratu, izgledom, građom i funkcijom čula Anatomija centralnog nervnog sistema: Upoznavanje sa izgledom, podelom i makromorfologijom centralnog nervnog sistema, spoljašnjom i unutrašnjom morfologijom svih njegovih delova i važnijih puteva koji povezuju navedene strukture.Praktična nastava: Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad Dolaženje do saznanja metodom anatomske disekcije kadavera o izgledu, položaju i sadržaju svih delova tela, organa i organskoh sistema Seminarska nastava održava se u kompjuterskim učionicama i diskusionim grupama. U kompjuterskim učionicama studenti su u mogućnosti da prate savremene tehnologije prikaza ljudskog tela u digitalnoj formi, prezentacije sa predavanja i da, u formi seminarskih radova, nauče da pretražuju literaturu i prezentuju svoj pristup određenoj problematici vezanoj za anatomiju. U diskusionim grupama raspravlja se o pitanjima koja nisu dovoljno rasvetljena na predavanjima i vežbama.

Literatura Mijač M, Blagotić M, Đorđević LJ, Teofilovski G. Anatomija čoveka – Osteologija. Savremena administracija, Beograd, 2004. Ilić A. Anatomija čoveka – gornji ekstremitet. Savremena administracija, Beograd, 2004. Mrvaljević D. Anatomija čoveka – donji ekstremitet. Savremena administracija, Beograd, 2004. Bogdanvić D. Anatomija čoveka – grudni koš. Savremena administracija, Beograd, 2002. Mijač M, Draganić V, Radonjić V. Anatomija čoveka – Trbuh i mala karlica. Savremena administracija, Beograd, 2001. Teofilovski – Parapid G, Filipović B, Nikolić V. Anatomija čoveka – mala karlica. Tehnička knjiga, Beograd 2001. Jeličić N, Jovanović S. Anatomija čoveka – Glava i vrat. Savremena administracija, Beograd, 2005. Ilić A, Blagotić M, Malobabić S, Radonjić V, Prostran M, Toševski J.Anatomija centralnog nervnog sistema. Savremena administracija, Beograd, 2005. Marinković S, Milisavljević M. Neuroanatomija. Nauka, Beograd, 2001. Filipović B, Đulejić V. Osnovi bazične i primenjene anatomije CNS. Romanov, Banja Luka, 2007. Jovanović S. i saradnici. Anatomski atlas. Savremena administracija, Beograd, 2004. Draganić V, Jeličić N, Đorđević LJ, Radonjić V, Pejković B. Anatomija čoveka – priručnik za praktičnu nastavu za studente medicine. Savremena administracija, Beograd, 2005. Grupa autora. Praktični atlas centralnog nervnog sistema. Quark, Beograd, 2008. Milisavljević M, Maliković A. Atlas anatomije preseka. Bit inženjering, Beograd, 2007. Malobabić S, Krivokuća D, Puškaš L. (urednici) Osnovni principi funkcionalne neuroanatomije.  Quark, Beograd, 2007.

Studijski program/studijski programi :Integrisane akademske studije medicine
Vrsta i nivo studija: Studije prvog stepena
Naziv predmeta: HUMANA GENETIKA
Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Prof. dr  Biljana B Jekić
Status predmeta: obavezan
Broj ESPB: 5
Uslov: /
Cilj predmeta Upoznavanje sa teorijskim principima i praktičnim veštinama iz oblasti  molekularne i humane genetike.
Ishod predmeta Nakon odslušanog kursa studenti će steći znanja o osnovama molekularne genetike i bazičnim tehnikama molekularne biologije koje se primenjuju u medicini, što će im pomoći u savladavanju ostalih biomedicinskih predmeta i omogućiti bavljenje istraživačkim radom. Studenti će biti upoznati sa osnovnim genetičkim pojmovima, zakonima nasleđivanja i analizom rodoslovnih stabala, tako da stečena znanja iz humane genetike kasnije mogu da primene na kliničkim predmetima.
Sadržaj predmeta Teorijska nastava Uloga i specifičnosti naslednog materijala, struktura DNK i RNK, hromatin i hromozomi. Organizacija humanog genoma. Replikacija DNK. Ćelijski ciklus i mitoza, mejoza, gametogeneza, oplođenje. Numeričke i strukturne hromozomske aberacije i sindromi vezani za njih. Tok genetičke informacije od DNK do polipeptida (transkripcija, genetički kod, translacija). Regulacija ekspresije gena na nivou pretranskripcije, transkripcije i post-transkripcije. Mutacije gena. Mehanizmi rekombinacije DNK. Reparacija DNK molekula. Molekularna osnova bolesti čoveka, mendelski i ne-mendelski načini nasleđivanja, monogenske bolesti čoveka, multifaktorsko nasleđivanje. Osnovne metode molekularne genetike (tehnologija rekombinantne DNK, metoda lančane polimerizacije, testovi hibridizacije, sekvenciranje) i njihova primena u medicini. Genetičke osnove diferencijacije pola kod čoveka, polni hromozomi, inaktivacija H hromozoma, genetska osnova poremećaja polnosti. Onkogenetika: protoonkogeni i mehanizmi njihove aktivacije, tumor-supresorski geni. Genetička osnova imunog odgovora, geni za imunoglobuline, geni glavnog kompleksa histokompatibilnosti. Genetička struktura humanih populacija i faktori koji je remete.   Praktična nastava:Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad Vežbe: Mitoza. Mejoza. Gametogeneza. Hromozomi i kariotip čoveka. Numeričke i strukturne aberacije hromozoma. Molekularna genetika. Osnovni principi nasleđivanja: monohibridno i dihibridno ukrštanje, multipli aleli, poligenija, H-vezano nasleđivanje, vezani geni. Osnovne tehnike molekularne biologije. Rodoslovna stabla. Genetika humanih populacija. Seminari: Molekularna genetika, Reprodukcija, Hromozomske aberacije i mutacije, Nasleđivanje, Molekularna osnova bolesti.
Literatura “Humana  genetika“ autorizovana skripta, Papović R., Luković LJ., Novaković I. i sar. Medicinski fakultet, Beograd, 2007. “Praktikum iz humane genetike“ Bunjevački V., Cvjetićanin S., Bajčetić M. Medicinski fakultet, Beograd, 2006. “Humana genetika“ sveska za praktične vežbe, Luković LJ., Novaković I., Bunjevački V. i sar. Medicinski fakultet, Beograd, 2007
Broj časova  aktivne nastave 76						Ostali časovi
Predavanja: 30	Vežbe: 36	Drugi oblici nastave: 10 (seminari)			Studijski istraživački rad:
Metode izvođenja nastave Teorijska nastava – predavanja. Praktična nastava – rešavanje genetičkih problema i zadataka, rodoslovna stabla, demonstracija metoda molekularne genetike. Interaktivna nastava- elektronsko učenje, seminari, konsultacije
Ocena  znanja (maksimalni broj poena 100)
Predispitne obaveze			poena	Završni ispit			poena
aktivnost u toku predavanja			3	pismeni ispit			17
praktična nastava				usmeni ispt			50
kolokvijum-i			20	……….
seminar-i			10
Način provere znanja mogu biti različiti navedeno  u tabeli su samo neke opcije: (pismeni ispiti, usmeni ispt, prezentacija projekta, seminari itd……
Maksimalna dužna 1 stranica A4 formata Specifikaciju treba dati za svaki predmet iz studijskog programa. Ako postoje zajednički predmeti za više studijskih programa tada se u Knjizi predmeta, predmet prikazuje samo jedan put. Knjiga predmeta predstavlja jedinstven prilog za sve studijske programe prvog i drugog nivoa studija. Svaki predmet mora biti odvojeni fajl, da bi mogao da se hiperlinkom poveže sa nastavnim osobljem (Knjiga nastavnika) i planom studija Tabela 5.1, odnosno 5.1a.

Your Content Goes Here

Vrsta i nivo studija: Studije drugog stepena

Naziv predmeta: Engleski jezik 1

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Prof. dr Sofija Mićić Kandijaš

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB:

Uslov: Nema

Cilj predmeta Izgradnja jezičkih veština i znanja potrebnih za svakodnevnu profesionalnu pismenu i usmenu komunikaciju, praćenje stručne literature u stručnom i naučnom radu i časopisima. Dalje, jačanje gramatičke osnove, jačanje i izgradnja vokabulara – stručnog i svakodnevnog, jačanje sposobnosti pismenog i usmenog izražavanja (pisanje naučnih i stručnih radova, uputa, zvaničnih pisama, pamfleta i sl).

Ishod predmeta  Da se student služi naučnom i stručnom literaturom, da dosta dobro govori i piše jezik medicine i da vlada stručnom terminologijom fundamentalnih medicinskih predmeta

Sadržaj predmeta Teorijska nastava Praktična nastava:Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad Engleski jezik danas ne smatra se stranim jezikom već jezikom koga bi trebalo svi da znaju kao izvorni jezik. Pored znanja opšteg engleskog jezika, neophodno je savladati jezik medicine koji ima posebne karakteristike u svim njegovim vidovima. Jezičke veštine čitanja i govora dobijaju poseban značaj, a zastupljene su i veštine slušanja i pisanja. Najveći deo rada na času obavlja se u parovima ili malim grupama gde se razmenjuju informacije i raspravlja o medicinskim temama. Ostale aktivnosti uključuju igre s ulogama, grupne diskusije i vežbe hvatanja beleški sa predavanja. Od studenata se očekuje da urade mali projekat ili dodatno čitaju u biblioteci, i da onda daju kratak usmeni prikaz svog rada

Literatura Mićić, S., English for Medical Purposes. Libri Medici, Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, 2013. Mićić, S. Medicinski rečnik (englesko-srpski/srpsko-engleski), 2. dopunjeno izd, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd,  2011. Pomoćna literatura Priručnik: Vukčević Lackovć. B. (2017). Concise English Grammar for Students of Medicine and Related Sciences I. Libri medici.

Your Content Goes Here

Your Content Goes Here

Your Content Goes Here

Your Content Goes Here

Your Content Goes Here

Studijski program/studijski programi :Integrisane  akademske studije   Medicina
Naziv predmeta: MEDICINSKA FIZIOLOGIJA
Nastavnik: prof. dr Dragan Đurić, prof. dr Olivera Stanojlović, prof. dr Zvezdana Kojić, prof. dr Sanja Mazić, prof. dr Aleksandra Rašić Marković, prof. dr Dejan Nešić, prof. dr Predrag Brkić, prof. dr Marina Đelić, prof. dr Dragan Hrnčić, prof. dr Igor Pantić, prof. dr Marija Stojanović, doc. dr Jovana Jakovljević Uzelac, doc. dr Slavica Mutavdžin Krneta, doc. dr Biljana Đurić, doc. dr Nikola Topalović, doc. dr Rada Jeremić, doc. dr Dušan Todorović, asist. dr Nikola Šutulović, asist. dr Jovana Maričić, asist. dr Milica Zeković, saradnik u nastavi dr Emilija Đurić, saradnik u nastavi dr Nina Radisavljević
Status predmeta: obavezan
Broj ESPB: 18
Uslov: Položeni ispiti prve godine studija
Cilj predmeta. Upoznavanje sa fiziološkim regulatornim mehanizmima funkcionisanja organa, organskih sistema i celokupnog ljudskog organizma u cilju održavanja homeostaze pri promenama u različitim stanjima i uslovima spoljašnje sredine
Ishod predmeta Sticanje znanja o funkcionalnim svojstvima i međusobnoj povezanosti ćelija, tkiva, organa i organizma u celini, neposrednim i adaptivnim promenama u različitim uslovima spoljašnje sredine kao i pri različitim fiziološkim stanjima. Kroz samostalno izvođenje praktičnih vežbi studenti će steći veštine koje će kasnije koristiti kroz dobru kliničku praksu.
Sadržaj predmeta Teorijska nastava: Uvod u fiziologiju. Transporti kroz biološke membrane. Telesne tečnosti.  Biofizika u fiziologiji (zakoni fizike primenjeni na biološke membrane i krvotok).  Fiziologija ekscitabilnih tkiva. Fiziologija mišića. Opšti principi neurofiziologije. Senzorni nervni sistem. Specijalna čula. Motorni nervni sistem. Limbičke funkcije  i cerebralni korteks. Autonomni nervni sistem. Principi hormonske regulacije i hipotalamo-hipofizni sistem. Fiziologija krvi. Fiziologija srca. Cirkulacija. Fiziologija bubrega. Fiziologija disanja. Acido-bazna ravnoteža. Gastrointestinalni sistem. Energetika i metabolizam.  Endokrina kontrola metabolizma, rasta i energetskog balansa. Fiziologija ishrane. Termoregulacija. Sistem za reprodukciju. Praktična nastava:Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad Praktična nastava se sastoji od laboratorijskog rada, interaktivne kompjuterske simulacije eksperimenata i rešavanja problema (zadataka) u vezi sa homeostazom.
Literatura Osnovni: Fiziologija za studente medicine – odabrana poglavlja, prvi deo. Autori: Đurić D, Kojić Z, Lončar-Stevanović H, Maširević-Drašković G, Rašić-Marković A, Stanojlović O. Urednik: Đurić D; pomoćnik urednika: Stanojlović O. Izdavač: CIBID, Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2018. Fiziologija za studente medicine – odabrana poglavlja drugi deo. Autori: Đurić D, Kojić Z, Lončar-Stevanović H, Mazić S, Maširević-Drašković G, Nešić D, Petrović M, Rašić-Marković A, Stanojlović O, Starčević V, Stevanović D, Suzić S, Šćepanović LJ. Urednici: Kojić Z, Stanojlović O. Izdavač: CIBID, Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2018.  Pomoćni udžbenici Praktikum za medicinsku fiziologiju sa radnom sveskom  (I i II deo), dopunjeno i prerađeno izdanje. Autori:  Grupa autora, Katedra za medicinsku fiziologiju. Urednik: Jovanović T. Izdavač: CIBID, Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2018. Zbirka test pitanja iz medicinske fiziologije, dopunjeno i prerađeno izdanje. Autori:  Grupa autora, Katedra za medicinsku fiziologiju. Urednici: Starčević V, Maširević-Drašković G, Stanojlović O, Đurić D. Izdavač: CIBID, Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2010. Preporučena literatura na srpskom jeziku Medicinska fiziologija, 13. izdanje. Autori: Gajton A, Hol C. Prevod: grupa prevodilaca. Redaktor prevoda: Kojić Z. Izdavač: Data Status, Beograd, 2019. Osnovi fiziologije čoveka. 5. izdanje. Mitrović D. i sar. Izdavač: Dušan Mitrović, Beograd, 2009. Medicinska fiziologija – klinički kontekst. 1. izdanje. Autori: Džonatan Kibli, Kolbi Halsi. Redaktor prevoda: Kojić Z. Izdavač: Data Status, Beograd, 2013. Fiziologija ekscitabilnih tkiva. 1. izdanje. Autor: Maširević-Drašković G. Izdavač: Maširević-Drašković G, Beograd, 2010. Preporučeni udžbenik na engleskom jeziku Guyton and Hall textbook of Medical Physiology, 13th Edition, Hall JE, Saunders/Elsevier, 2015. Ganong’ s review of medical physiology, 24th Edition, Eds. Barrett KE, Barman SM, Boitano S, Brooks H, Lange Basic Science, McGraw-Hill Medical, 2012.
Broj časova  aktivne nastave  268            Teorijska nastava 114			Praktična nastava 144
Metode izvođenja nastave Teorijska nastava Vežbe Seminarska nastava
Ocena  znanja (maksimalni broj poena 100)
Predispitne obaveze	poena	Završni ispit		poena
aktivnost u toku predavanja	2	pismeni ispit – praktični ispit		20
praktična nastava	2	usmeni ispt		50
kolokvijum-i	20	……….
seminar-i	6
Način provere znanja mogu biti različiti navedeno  u tabeli su samo neke opcije: (pismeni ispiti, usmeni ispt, prezentacija projekta, seminari itd……
Maksimalna dužna 1 stranica A4 formata Specifikaciju treba dati za svaki predmet iz studijskog programa. Ako postoje zajednički predmeti za više studijskih programa tada se u Knjizi predmeta, predmet prikazuje samo jedan put. Knjiga predmeta predstavlja jedinstven prilog za sve studijske programe prvog i drugog nivoa studija. Svaki predmet mora biti odvojeni fajl, da bi mogao da se hiperlinkom poveže sa nastavnim osobljem (Knjiga nastavnika) i planom studija Tabela 5.1, odnosno 5.1a. Više o studijskom programu: Plan i program nastave MEDICINSKE FIZIOLOGIJE po radnim nedeljama Izborne nastave Organizacija i sadržaj kolokvijuma u okviru predmeta Medicinska fiziologija Formiranje završne ocene iz Medicinske fiziologije NASTAVNICI I SARADNICI KATEDRE MEDICINSKE FIZIOLOGIJE

Studijski program/studijski programi: Integrisane akademske studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: MEDICINSKA BIOHEMIJA

Nastavnik/nastavnici: prof. dr Aleksandra J. Isaković, prof. dr Nataša Petronijević, prof. dr Tatjana Simić, prof. dr Ivanka Marković, , prof. dr Ana Savić Radojević, prof. dr Marija  Plješa Ercegovac, prof. dr Sonja Misirlič Denčić, prof. dr Marija Matić, doc. dr Željka Stanojević, doc. dr Tatjana Nikolić, doc. dr Tatjana Đukić, doc. dr Vesna Ćorić, doc dr Milica Velimirović Bogosavljević, doc dr Anđelka Isaković, ass dr sc med Tihomir Stojković, ass dr Sašenka Vidičević Novaković, ass dr Marija Jeremić, ass dr Đurđa Jerotić, dr Milica Živković, dr Janko Zeković

Status predmeta: osnovni

Broj ESPB: 14

Uslov: upisana druga godina integrisanih akademskih studija

Cilj predmeta Osnovni cilj predmeta je da upozna studente sa: a) ulogom enzima u katalizi bioloških reakcija i mehanizmima regulacije enzimske aktivnosti b) metabolizmom ugnjenih hidrata, lipida i proteina, energetskim aspektom različitih metaboličkih procesa i načinima njihove regulacije u normalnim i patološkim uslovima c) principima organizacije genoma eukariota, i detaljima prenosa informacija sa DNK do nivoa funkcionalnog proteina d) organizacijom endokrinog sistema, mehanizmom delovanja hormona, njihovim efektima kao i poremećajima koji su uzrokovani promenama hormonskog statusa e) biohemijskim karakteristikama pojedinih tkiva f) principima i mogućnostima laboratorijske dijagnostike poremećaja nastalih na nivou ćelije, tkiva i organa

Ishod predmeta Znanje stečeno u toku nastave biohemije, omogućava studentu da: a) razume molekularnu organizaciju ćeija i tkiva, osnovne biohemijske procese u organizmu i njihove karakteristike u fiziološkim i patološkim procesima. b) sagleda patogenetske mehanizme različitih oboljenja nastalih na nivou genoma, enzima (enzimopatije) ili oštećenjem ćelija i tkiva procesima apoptoze i nekroze. c) odredi vrstu biohemijskih parametara i bolesničkog materijala za laboratorijsku dijagnostiku u cilju postavljanja dijagnoze bolesti d) pravilno interpretira biohemijski nalaz

Teorijska nastava Enzimologija: Opšti aspekti enzimske katalize. Formalni aspekti enzimologije. Enzimi u ćeliji. Opšti aspekti metabolizma. Unos materija u organizam. Dobijanje energije u ćeliji. Ciklus trikarboksilnih kiselina. Metabolizam ugljenih hidrata. Metabolizam lipida. Metabolizam aminokiselina. Metabolizam purinskih i pirimidinskih baza. Organizacija i funkcionisanje genoma eukariota: Struktura i udvajanje DNK. Struktura i snteza RNK. Sinteza i razgradnja proteina. Stvaranje funkcionalnog proteina. Signalni putevi: Biohemijska organizacija ćelijske membrane. Definicija, struktura i mehanizam delovanja signalnih molekula. Hijerarhijska organizacija endokrinog sistema. Sinteza, razgradnja, mehanizam delovanja i poremećaji vezani za pojedinačne hormone. Uvod u ćelijsku biologiju i biohemijske karakteristike pojedinih tkiva. Onkogeneza i ćelijski ciklus. Osnovni konstituenti ishrane. Makro i mikronutritijenti. Seminarska nastava Struktura i funkcija proteina (hemoglobin i mioglobin). Struktura proteazoma. Mehanizam enzimske katalize. Kontrola brzine protoka kroz metabolički put. Enzimi značajni u kliničkoj dijagnostici. Biološke oksidacije i oksidativna fosforilacija. Piruvat dehidrogenazni kompleks. Centralna uloga Krebsovog ciklusa u metabolizmu. Centralna uloga glukoze u metabolizmu ugljenih hidrata. Interkonverzija šećera i složeni šećeri kao komponente vanćelijskog matriksa. Metabolizam masnih kiselina, ketonskih tela i holesterola. Sinteza masnih kiselina. Transport lipida u telesnim tečnostima – značaj lipoproteina Katabolizam aminokiselina. Ciklus uree. Amino kiseline od značaja u sintezi nekih biološki važnih jedinjenja. Uloga vitamina u biohemijskim reakcijama. Replikacija DNK i kontrola pouzdanosti udvajanja. Transkripcija, posttranskripciona obrada RNK- regulacija i kontrola. Replikacija DNK i kontrola pouzdanosti udvajanja. Transkripcija, posttranskripciona obrada RNK- regulacija i kontrola. Kontrola genske ekspresije. Translacija i postranslaciona obrada proteina u endoplazmatskom retikulumu i Goldži aparatu. Unutarćelijska i vanćelijska komunikacija: posebni mehanizmi prenosa signala. Hipotalamo – hipofizna osovina. Poremećaj regulacije glikemije. Hormoni štitaste žlezde i hormoni angažovani u regulaciji metabolizma kalcijuma. Hormoni nadbubrežne žlezde. Metabolička uloga jetre.Prostaglandini. Specifičnosti metabolizma u pojedinim tkivima. Biologija tumora. Ćelijsk i ciklus. Mehanizmi ćelijske smrti. Praktična nastava: Uvod u laboratorijski rad i osnovi spektrofotometrije. Opšte osobine enzima i regulacija enzimske aktivnosti (hidroliza skroba amilazom i hlorovodoničnom kiselinom; određivanje supstratne specifičnosti amilaze; uticaj temperature na aktivnost amilaze; aktivatori i inhibitori amilaze). Određivanje kinetskih parametara fosfofruktofuranozidaze za saharozu. Nefunkcionalni enzimi krvne plazme – određivanje aktivnosti alkalne fosfataze i amilaze u serumu. Dokazivanje dejstva pepsina, himozina, tripsina, lipolitičke sposobnosti lipaze i lipolitičke sposobnsoti fosfolipaze. Oksidativna fosforilacija. Molekularno biološke tehnike. Određivanje koncentracije glukoze, triacilglicerola, holesterola, kreatinina, uree, bilirubina, mokraćne kiseline, proteina, bilirubina, koncentracije elektrolita. Određivanje aktivnosti enzima u serumu. Određivanje parametara oksidativnog stresa. Ispitivanje urina.

Literatura 1. Medicinska biohemija. Urednici: Isaković A, Simić T, Đuričić B. Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2019. 2. Marksove, Osnove medicinske biohemije -klinički pristup, Data status, Beograd, 2008 3. Biohemija, Kovačević D. Savremena administracija, Beograd, 2003 4. Harperov pregled biohemije D.W. Martin, P.A. Mayers, V.W. Rodwell, G. Daryl, Savremena administracija, Beograd, 1992 5. Priručnik za vežbe iz biohemije, Simić T., Marković I., Petronijević N., Isaković A. Medicinski fakultet, Beograd, 2015 6. Enzimologija kroz pitanja i odgovore, Simić T, Savić Radojević A., Plješa Ercegovac M., Matić M., Đukić T., Ćorić V, Šuvakov S, Vidičević S. Medicinski fakultet, Beograd, 2022 7. Energetski metabolizam kroz pitanja i odgovore, Marković I., Isaković A. Živanović Radnić T., Misirlić Demčić S., Stanojević Ž., Nikolić T., Đukić T. Medicinski fakultet, Beograd, 2022 8. DNK, RNK i sinteza proteina kroz pitanja i odgovore, Petronijević N., Misirlić Denčić S., Radonjić N., Medicinski fakultet, Beograd, 2013 9. Biohemijske karakteristike prenosa signala kroz pitanja i odgovore, Petronijević N., Isaković A., Marković I., Radonjić N., Matić M., Stanojević Ž., Nikolić T. Medicinski fakultet, Beograd, 2013 Više o studijskom programu: Program, cilj i ishod predmeta Medicinska biohemija PLAN I PROGRAM NASTAVE MEDICINSKE BIOHEMIJE PO RADNIM NEDELJAMA IZBORNE NASTAVE Organizacija i sadržaj kolokvijuma u okviru predmeta Medicinska biohemija FORMA ZAVRŠNOG ISPITA I FORMIRANJE OCENE NASTAVNICI I SARADNICI KATEDRE MEDICINSKE BIOHEMIJE

Studijski program: integrisane akademske studije medicine

Vrsta i nivo studija: studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: MIKROBIOLOGIJA

Šef katedre: prof. dr Nataša Opavski

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 11

Uslov: položeni svi ispiti prve godine

Cilj predmeta Osnovni cilj predmeta je da upozna studente sa: a)    biološkim karakteristikama infektivnih agenasa (morfologija, struktura, antigenska građa, patogenost i virulencija, razmnožavanje, osetljivost i otpornost mikroorganizama na fizičke i hemijske agense) b)    sastavom i značajem normalne mikrobiote c)    patogenetskim procesima na nivou interakcije domaćina i infektivnog agensa, d)    mehanizmima delovanja antimikrobnih lekova i mehanizmima rezistencije mikroorganizama na antimikrobne agense e)    principima i mogućnostima laboratorijske dijagnostike oboljenja izazvanih infektivnim agensima  (preanalitička, analitička i postanalitička faza) f)   ispitivanjem osetljivosti mikroorganizama na antimikrobne agense g)     metodama sterilizacije i dezinfekcije h)    imunoprofilaksom infektivnih bolesti.

Ishod predmeta Znanje stečeno u toku nastave mikrobiologije omogućava doktoru medicine da: a) prepozna moguće uzročnike infektivnih bolesti u sklopu kliničkih manifestacija b) odredi vrstu bolesničkog materijala za postavljanje dijagnoze bolesti v) pravilno interpretira mikrobiološki nalaz g) primeni mere kontrole i prevencije infektivnih bolesti

Sadržaj predmeta Teorijska nastava Opšta i specijalna bakteriologija. Biološke karekteristike bakterijske ćelije ( morfologija, struktura i fiziološki procesi, patogenost, virulencija, osetljivost na fizičke i hemijske agense). Bakterijske vrste od značaja za humanu medicinu. Osnovni principi mikrobiološke dijagnostike infekcija izazvane bakterijama. Opšta i specijalna virusologija. Biološke karakteristike virusa (struktura, replikacija, odnos virusa i ćelije domaćina, osetljivost na fizičke i hemijske agense). DNK i RNK virusi od značaja za humanu medicinu. Genetičke karakteristike virusa. Osnovni principi virusološke dijagnostike virusnih infekcija. Parazitologija. Morfologija, biologija i metode identifikacije protozoa i helminata. Mikologija: morfologija, biologija i metode identifikacije gljiva- Artropode značajne za humanu medicinu. Praktična nastava: vežbe i seminari

Literatura Grupa autora. Medicinska mikrobiologija. Urednici Branislava Savić, Sanja Mitrović i Tanja Jovanović, Libri medicorum, Medicinski fakultet u Beogradu, Beograd, 2019. Grupa autora. Radna sveska za praktičnu nastavu iz mikrobiologije: Libri medicorum, Medicinski fakultet u Beogradu, Beograd, 2019. Kenneth J. Ryan, C. George R. Sherris Medical Microbiology. McGraw-Hill Medical, 2014.

Studijski program/studijski programi: Medicina
Vrsta i nivo studija: Osnovne studije
Naziv predmeta: Imunologija
Šef katedre: prof. dr Vera Pravica
Status predmeta: Obavezni predmet
Broj ESPB: 4
Uslov: položeni svi ispiti prve godine
Cilj predmeta Cilj nastave predmeta Imunologija je da studenti ovladaju osnovnim znanjima o imunskom sistemu i njegovoj ulozi u održavanju zdravlja i učešću u patološkim procesima koji dovode do narušavanja zdravlja.
Ishod predmeta Osposobljenost za razumevanje kompleksnih mehanizama kojima imunski sistem održava zdravlja i razumevanje patogeneze zapanjenjskih i drugih bolesti u kojima imunski odgovor ima značajnu ulogu
Sadržaj predmeta Teorijska nastava Kroz nastavu, studenti ovladavaju imunološkom terminologijom i stiču znanja o zadacima koje imunski sistem ima u organizmu, njegovim komponentama i organizaciji. Studenti uče i osnovne koncepte saradnje različitih komponenti imunskog sistema, što omogućava njihovu koordinisanu aktivnost, odnosno svrsishodan imunski odgovor. Praktična nastava: Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad Studenti uče na koji način imunski sistem eliminiše različite infektivne agense i maligno transformisane ćelije i na ko je načine imunski sistem učestvuje u oštećenju organizma. Stiču se i osnovna znanja o mehanizmima delovanja vakcina, mogućnostima imunoterapije različitih bolesti, imunološkim aspektima transplantacije i posledicama nedovoljnog imunskog odgovora. Kroz vežbe se stiču znanja o imunološkim tehnikama koje se primenjuju u kliničkim laboratorijama i imunološkim parametrima koji se mogu analizirati u evaluaciji pacijenata. Stečeno znanje se na kraju primenjuje kroz diskusiju tokom prikaza kliničkih slučajeva.
Literatura 1.  Abbas AK, Lichtman AH, Pillai S. Osnovna imunologija. Funkcije i poremećaji imunskog sistema. 7. izdanje, 2023. 2.  Priručnik za nastavu iz Imunologije CIBID, 2020. 3. Dodatni autorizovani materijal
Broj časova aktivne nastave						Ostali časovi
Predavanja: 15	Vežbe: 15	Seminari: 30			Studijski istraživački rad:
Metode izvođenja nastave Predavanja, seminari, vežbe
Ocena  znanja (maksimalni broj poena 100)
Predispitne obaveze			poena	Završni ispit			poena
Aktivnost u na nastavi			10	Usmeni ispit			70
Kolokvijum			20

Studijski program: Integrisane akademske studije Medicina
Vrsta i nivo studija: Studije prvog stepena
Naziv predmeta: Osnovi kliničke prakse II
Rukovodioci predmeta: Doc.dr Slađana Matić, prof.dr Bosiljka Đikanović
Status predmeta: obavezan
Broj ESPB: 3
Uslov: položeni svi ispiti prve godine studija

Predmet je podeljen u dva dela. Ukupan broj časova je 60 (40+20).

Cilj predmeta

• OSNOVI KLINIČKE PRAKSE:
Cilj predmeta je da upozna studente sa principima rada hirurških odeljenja i
veštinama koje se svakodnevno izvode pri radu sa pacijentima (principima asepse i antisepse, radom sa hirurškim instrumentima i načinima plasiranja hirurškog šava i hirurškog čvora, radom sa pacijentima u odeljenjima intenzivne nege, preoperativnom pripremom i postoperativnom negom bolesnika).
• LEKAR U ZAJEDNICI:
Cilj predmeta je da studenti ovladaju veštinama komunikacije sa pacijentima, veštinama opažanja strukturalnih i kulturalnih faktora koji utiču na zdravlje pojedinaca u zajednici, sagledaju široko spektar aktivnosti kojima se, u okviru zajednice i na individualnom nivou, deluje na unapređenje zdravlja, kao i različita iskustava koje ljudi imaju u svakodnevnom životu, a koja mogu da deluju na zdravlje. Pored toga, cilj je prihvatanje socijalne perspektive uz klasičnu kliničku perspektivu lekara i razvijanje sposobnosti za ciljanu intervenciju u zajednici u vezi sa relevantnim pitanjem unapređenja zdravlja.

Ishod predmeta

• OSNOVI KLINIČKE PRAKSE:
Znanje stečeno u toku praktične nastave omogućava doktoru medicine da:
a) zna da primenjuje i kontroliše principe asepse i antisepse
b) zna da previje ranu, kao i da prepozna komplikacije u zarastanju rane
v) zna načine rada sa pacijentima na hirurškim odeljenjima i u intenzivnoj nezi.

• LEKAR U ZAJEDNICI:
Putem kontakta sa realnim pacijentom stiču se stavovi, znanje i veštine koje omogućavaju doktoru medicine da:
– poseduje iskustvo u odnosu „lekar – pacijent“, ne samo sa stanovišta lekara, nego i sa stanovišta pacijenta;
– ima znanja o važnosti zdravstvene zaštite i odgovarajućeg režima života, kao i mogućnosti da se znanja primene;
– prihvata važnost strukturnih faktora i njihovih uticaja na zdravlje;
– postavlja zdravstvenu zaštitu u kontekst lokalne i globalne zajednice putem poređenja domaće realnosti i globalnih standarda izraženih u dokumentima međunarodnih organizacija;
– učestvuje u interdisciplinarnoj praksi radi zaštite zdravlja pacijenta.

Sadržaj predmeta

Teoretska nastava nije predviđena, već samo praktična nastava u vidu vežbi.
Završni kolokvijum je u formi testa na kraju trećeg semestra, a na osnovu praktikuma, i isti se odvija nakon završetka nastave u redovnim ispitnim rokovima u nastavnim bazama na kojima je student vežbao. Studenti stiču pravo na polaganje kolokvijuma nakon završetka odslušane nastave i odrađenih vežbi. Indeks za overu semestra, položen ispit u indeksu i belu prijavu potpisuje odgovorni nastavnik odgovarajuće nastavne baze. Završna ocena kolokvijuma je „položio/la“ ili „nije položio/la“.

Literatura

1. Matić S, Grujičić D. Osnovi kliničke prakse II. Udžbenik sa praktikumom za studente
II godine Medicinskog fakulteta. Beograd: CIBID; 2021.
2. Lekar u zajednici. Udžbenik sa praktikumom za studente II godine Medicinskog
fakulteta. Beograd: Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, CIBID, 2020.

Studijski program/studijski programi :Integrisane studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: Engleski jezik  2

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Prof. dr Sofija Mićić Kandijaš

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 3

Uslov: položeni svi ispiti prve  godine

Cilj predmeta Izgradnja jezičkih veština i znanja potrebnih za svakodnevnu profesionalnu pismenu i usmenu komunikaciju, praćenje stručne literature u stručnom i naučnom radu i časopisima. Dalje, jačanje gramatičke osnove, jačanje i izgradnja vokabulara – stručnog i svakodnevnog, jačanje sposobnosti pismenog i usmenog izražavanja (pisanje naučnih i stručnih radova, uputa, zvaničnih pisama, pamfleta i sl).

Ishod predmeta Da se student služi naučnom i stručnom literaturom, da dosta dobro govori i piše jezik medicine i da vlada stručnom terminologijom fundamentalnih medicinskih predmeta

Sadržaj predmeta Teorijska nastava Engleski jezik danas ne smatra se stranim jezikom već jezikom koga bi trebalo svi da znaju kao izvorni jezik. Pored znanja opšteg engleskog jezika, neophodno je savladati jezik medicine koji ima posebne karakteristike u svim njegovim vidovima. Jezičke veštine čitanja i govora dobijaju poseban značaj, a zastupljene su i veštine slušanja i pisanja. Najveći deo rada na času obavlja se u parovima ili malim grupama gde se razmenjuju informacije i raspravlja o medicinskim temama. Ostale aktivnosti uključuju igre s ulogama, grupne diskusije i vežbe hvatanja beleški sa predavanja. Od studenata se očekuje da urade mali projekat ili dodatno čitaju u biblioteci, i da onda daju kratak usmeni prikaz svog rada. Praktična nastava:Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad

Literatura Mićić, S., English for Medical Purposes. Libri Medici, Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, 2013. Mićić, S. Medicinski rečnik (englesko-srpski/srpsko-engleski), 2. dopunjeno izd, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2011.

Your Content Goes Here

Opšte napomene o predmetu

Patologija spada u prirodne nauke i istražuje:
1. uzroke bolesti (etiologija),
2. makroskopske, mikroskopske i molekularne promene koje nastaju u toku bolesti i
3. mehanizam nastanka i evoluciju ovih promena (patogeneza).

Tradicionalno je patologija podeljena u dva dela: opštu patologiju i specijalnu (sistemsku) patologiju.

Predmet proučavanja opšte patologije su osnovne promene, slične u mnogim ćelijama i tkivima, koje zbog toga imaju opšti karakter, protiču po opštim zakonima i daju opšte znake bolesti u raznim organima. Specijalna patologija proučava etiologiju, patogenezu i morfološke promene bolesti pojedinačnih organa ili sistema organa.

Ciljevi nastave iz patologije

Da student razume i upotrebljava terminologiju koja se tiče bolesti.
Da prenese studentima potrebnu količinu činjeničnog znanja o bolestima.
Da omogući studentu da ima uvid u bolest sa kojom se sreo.
Da razvije kognitivne veštine neophodne u svim oblastima medicine: observaciju, analizu i rešavanje problema.
Da se pokaže da obdukcija ima značajnu ulogu u kontroli kvaliteta medicinskog rada i medicinskim istraživanjima.
Da studenti razviju izvesne praktične veštine potrebne za posao lekara.
Da prenese studentima naučni pristup lekarskom poslu.
Da se ohrabre studenti da razmišljaju o izboru patologije kao o svojoj budućoj karijeri.

Plan nastave

Nastava se održava u V i VI semestru

V semestar: 9 časova nedeljno (4 + 5)

VI semestar: 6 časova nedeljno (2 + 4)

Ukupan broj časova: 225 (90 časova teorijske i 135 časova praktične nastave)

Vrste nastave na patologiji:

1. Predavanja

2. Seminari

3. Patohistološke vežbe

4. Obdukcijske vežbe

Organizacija nastave na patologiji:

1. PREDAVANJA:

broj časova: 90

broj grupa: 5

predavanja se ponavljaju 5 puta

Program teorijske nastave sa brojem časova predavanja po pojedinim oblastima

OPŠTA PATOLOGIJA

1.Uvod u patologiju – 1 čas

Definicija i predmet izučavanja patologije. Istorijski razvoj. Metode u patologiji. Zadaci i značaj patologije u dijagnostici, terapiji i prognozi bolesti.

2. Patologija ćelije i međućelijskih struktura – 6 časova

Uzroci oštećenja ćelija. Mehanizam ćelijskog oštećenja. Ultrastrukturne promene oštećene i mrtve ćelije. Apoptoza. Nekroza. Hipertrofija. Hiperplazija. Atrofija. Metaplazija. Intracelularna akumulacija vode, lipida i ugljenih hidrata. Hijalina promena. Amiloidoza. Patološka pigmentacija. Patološka kalcifikacija. Stvaranje kamenova.

3. Patologija poremećaja cirkulacije – 4 časa

Patologija edema. Patologija hiperemije i kongestije. Patologija krvarenja. Patologija tromboze i embolije. Patologija ishemije i infarkta. Patologija šoka.

4. Procesi reparacije tkiva  – 1 čas

Regeneracija. Reparacija vezivnim tkivom. Zarastanje rana. Organizacija

5. Patologija zapaljenja – 6 časova

Terminologija i znaci zapaljenja. Komponente zapaljenja (alteracija, eksudacija, proliferacija). Vaskularne promene. Klasifikacija zapaljenja. Akutno eksudativno zapaljenje. Hronično zapaljenje. Širenje zapaljenja i sepsa. Izlečenje zapaljenja. Granulomatozna zapaljenja: tuberkuloza, sarkoidoza, sifilis. Aktinomikoza. Virusna zapaljenja. Gljivična zapaljenja. Parazitarna zapaljenja.

6. Morfološke promene kod bolesti imuniteta – 2 časa

Hipersenzitivnost tipa I. Hipersenzitivnost tipa II. Hipersenzitivnost tipa III. Hipersenzitivnost tipa IV. Autoimunske bolesti. Urođene i stečene imunodeficijencije.

7. Opšta patologija tumora – 6 časova

Terminologija i klasifikacija. Građa i sekundarne promene tumora. Opšte karakteristike benignih i malignih tumora: diferentovanost, atipija i pleomorfizam, proliferativna aktivnost, lokalni rast, metastaze. Opšte karakteristike epitelnih i mezenhimnih tumora. Lokalno i sistemsko štetno dejstvo tumora. Tumorska epidemiologija. Biologija tumorskog rasta: tumorski rast i angiogeneza, molekularna osnova metastaza, gradiranje i određivanje stadijuma. Molekularna osnova neoplazija: protoonkogeni, onkogeni, tumor-supresorni geni i njihova aktivacija, geni regulatori apoptoze i DNK popravke, telomere i ispad imunskog nadgledanja, višestepena maligna transformacija. Kancerogeneza: molekularna osnova kancerogeneze, hemijska, zračna i virusna kancerogeneza. Imunitet i neoplazija. Dijagnostičke metode u onkološkoj patologiji.

8. Patologija transplantacije – 1 čas

Morfologija odbacivanja grafta.

9. Poremećaji razvoja. Patologija genetski uslovljenih bolesti. Oštećenja izazvana uticajima iz spoljašnje sredine. Patologija nutritivnih bolesti. Pedijatrijska patologija (tumori) – 4 časa

Etiološka klasifikacija i morfološki oblici poremećaja razvoja. Klasifikacija genetskih bolesti. Dijagnostika genetskih bolesti. Termička i radijaciona oštećenja. Patologija proteinske i energetske malnutricije. Morfološke promene kod deficita vitamina i elementa u tragu. Morfološke promene kod gojaznosti. Epidemiologija i etiopatogeneza tumora dečijeg doba. Benigni tumori. Maligni tumori: neuroblastični tumori, nefroblastom (Wilms-ov tumor), rabdomiosarkom, limfomi.

SPECIJALNA PATOLOGIJA:

1. Kardiovaskularni sistem – 6 časova

Bolesti arterija: degenerativne i metaboličke, ateroskleroza, hipertenzivne lezije arterija, dijabetesne vaskulne lezije, vaskulitisi, aneurizme. Bolesti vena, kapilara i limfnih sudova. Promene srca uslovljene godinama. Srčana insuficijencija. Patologija prolaznog ovalnog otvora. Urođene srčane mane. Ishemijska bolest srca: angina pectoris, akutni infarkt miokarda, hronična ishemijska bolest miokarda, naprasna srčana smrt. Hipertenzivne bolesti srca: sistemska arterijska hipertenzija, plućna hipertenzija (akutno i hronično plućno srce). Bolesti valvula: degenerativne promene, reumatska groznica, hronična valvulna bolest (stečene srčane mane), infektivni i neinfektivni endokarditisi, komplikacije ugrađenih veštačkih srčanih valvula. Kardiomiopatije. Tumori srca. Bolesti perikarda.

2. Respiratorni sistem  – 6 časova

Patologija bronhija: zapaljenja, hronična opstruktivna bolest pluća, bronhijalna astma, promene lumena bronha (bronhostenoza i bronhiektazije). Cirkulatorni poremećaji u plućima: edem, embolija i infarkt pluća, krvarenje. Promene sadržaja vazduha u plućima: atelektaza, emfizem. Respiratorni distres sindrom: akutni respiratorni distres sindrom – ARDS, respiratorni distres sindrom novorođenčadi. Zapaljenja pluća: lobarna pneumonija, bronhopneumonija – lobularna pneumonija, apsces, gangrena, intersticijalna pneumonija, gljivična i parazitarna zapaljenja, tuberkuloza. Restriktivni sindrom: fibroze pluća nepoznate etiologije, pneumokonioze. Patologija pleure: zapaljenje, strani sadržaj u pleuralnoj šupljini. Tumori pleure i pluća: tumori epitela: benigni, maligni, mezoteliom, metastatski tumori.

3. Jetra i bilijarni trakt  – 4 časa

Jetra: Oštećenja jetre. Kongenitalne anomalije i bolesti jetre u dece. Dismetaboličke hepatopatije. Cirkulacijski poremećaji i vaskularne bolesti jetre. Akutni virusni hepatitis. Apscesi jetre. Oštećenje jetre lekovima. Alkoholna bolest jetre. Hronični hepatitis. Holestaza. Bolesti jetre trudnica. Ciroza jetre. Tumori jetre. Ekstrahepatični bilijarni trakt: Holelitijaza. Holecistitis. Stečene bolesti bilijarnih duktusa. Tumori. Transpalntacijska patologija hepatobilijarnog trakta: Odbacivanje alografta jetre. Neimunološke komplikacije. Oštećenje jetre kod transplantacije drugih tkiva i organa.

4. Bubreg i donji mokraćni putevi – 6 časova

Kongenitalne anomalije bubrega. Bolesti glomerula: etiopatogeneza primarnih bolesti glomerula. Primarni glomerulonefritisi koji se klinički ispoljavaju kao nefrotski sindrom: minimalne promene, fokalno segmentna glomeruloskleroza, membranozni (perimembranozni) glomerulonefritis. Primarni glomerulonefritis koji se klinički ispoljava kao nefritički sindrom: fokalni gromerulonefritis, difuzni mezangioproliferativni glomerulonefritis, difuzni proliferativni endokapilarni glomerulonefritis, difuzni membranoproliferativni glomerulonefritis, glomerulonefritis sa stvaranjem polumesečastih formacija, rapidnoprogresivni glomerulonefritis, anti-GBM oboljenje. Promene na bubrezima kod sistemskih bolesti: sistemske bolesti vezivnog tkiva, metaboličke bolesti, sistemske infekcije. Vaskulopatije, vaskulitisi. Tubulointersticijski nefritisi (pijelonefritisi), tubulointersticijske nefropatije (Balkanska endemska nefropatija). Opstrukcija urinarnog trakta. Akutna bubrežna insuficijencija, hronična bubrežna insuficijencija. Transplantacija bubrega. Tumori bubrega. Mokraćna bešika: zapaljenja, tumori.

5. Centralni nervni sistem  – 6 časova

Osnovne morfološke karakteristike i patologija ćelija i tkiva. Povišen intrakranijalni pritisak, edem mozga i hidrocefalus. Kongenitalne malformacije. Trauma mozga i kičmene moždine. Perinatalno traumatsko oštećenje mozga. Cerebro-vaskularne bolesti. Infektivna oboljenja. Prionske bolesti. Demijelinizirajuće bolesti. Neurodegenerativne bolesti. Urodjene bolesti metabolizma. Stečena metabolička i toksična oboljenja. Hipofiza i hipotalamus. Tumori centralnog nervnog sistema..

6. Periferni nervi i mišići – 1 čas

Bazični patološki procesi perifernog nerva. Inflamatorne, metaboličke, toksične i hereditarne neuropatije. Opšta patologija mišića. Patologija neuromišićnih bolesti. Tumori perifernog nervnog sistema i neurokutani sindromi

7. Genitalni sistem  – 6 časova

Ženski genitalni sistem: Vulva: kongenitalne anomalije, zapaljenja, tumori. Vagina: kongenitalne anomalije, ciste, tumori. Cerviks: kongenitalne anomalije, zapaljenja, tumori. Uterus: kongenitalne anomalije, abnormalno krvarenje iz materice, zapaljenja, endometrioza, hiperplazija endometrijuma, tumori. Jajovodi: kongenitalne anomalije, zapaljenja, tumori. Jajnici: kongenitalne anomalije, zapaljenja, neneoplastične ciste i tumori. Gestacione bolesti i bolesti placente: poremećaji rane trudnoće, poremećaji kasne trudnoće, abnormalnosti placente i blizanačke placente, inflamacije i infekcije placente, toksemija trudnoće (preeklampsija i eklampsija), gestacione trofoblastne bolesti. Muški genitalni sistem: Penis i skrotum: razvojne anomalije, zapaljenje, tumori. Testis, epididimis i vas deferens: razvojne anomalije, stečene abnormalnosti testisa, vaskularna oštećenja, zapaljenje, tumori. Tunika vaginalis. Prostata: zapaljenje, benigna hiperplazija prostate, tumori.

8. Kosti, zglobovi i tumori mekih tkiva – 5 časova

Remodeliranje i regeneracija kosti. Osteoporoza. Anomalije razvoja skeleta. Metaboličke bolesti. Pedžetova bolest. Sistemske bolesti sa skeletnim manifestacijama. Infektivna zapaljenja. Primarni tumori. Metastatski tumori. Degenerativna, inflamatorna i metabolička oboljenja zglobova. Infektivna zapaljenja. Bolesti sinovije, tetiva i burzi. Tumori i tumoru slične lezije zglobova.

Tumori vezivnog tkiva. Tumori fibrohistiocitnog tkiva. Tumori masnog tkiva. Vaskulni tumori. Tumori glatkog mišićnog tkiva. Tumori poprečno prugastog mišićnog tkiva.

9. Endokrini sistem. Dojka  – 4 časa

Hipotireoidizam. Hipertireoidizam. Strume štitaste zlezde. Tireoiditisi. Tumori štitaste žlezde. Urođene anomalije timusa. Hiperplazija timusa. Tumori timusa. Mijastenija gravis. Hipoparatireoidizam. Hiperparatireoidizam. Dijabetes mellitus. Tumori endokrinog pankreasa. Multipna endokrina neoplazija. Nadbubrežna žlezda: Razvojne anomalije nadbubrežne žlezde. Vaskularne lezije. Zapaljenja. Hipokorticizam (Adisonova bolest). Hiperkorticizam: Kušingov sindrom, Konov sindrom, Adrenogenitalni sindrom, Hiperplazija kore nadbubrežne žlezde. Tumori: adenom, karcinom, feohromocitom, neuroblastom, metastaze.

Zapaljenja dojke. Fibrocistična promena dojke. Tumori dojke: benigni, maligni: neinvazivni, invazivni, Pedžetova bolest. Patologija muške dojke.

10. Glava, vrat i medijastinum – 1 čas

Oboljenja i tumori nosa i paranazalnih sinusa, nazofarinksa, larinksa, farinksa, hipofarinksa, dušnika, usne šupljine, pljuvačnih žlezda, tonzila i medijastinuma.

11. Gastrointestinalni trakt  – 5 časova

Jednjak: Atrezija jednjaka. Vaskularne i neuromuskularne promene: variksi, ahalazija, divertikuloza. Hijatus hernija. Zapaljenja: infektivni ezofagitis, refluks ezofagitis. Tumori – karcinom. Želudac: Hiperplastična pilorostenoza. Zapaljenja: akutni gastritis, autoimuni gastritis, Helicobacter gastritis. Stres ulkusi. Hronični peptični ulkus. Tumori: karcinom, limfom, mezenhimalni tumori. Tanko crevo: Meckelov divertikul. Ishemijske lezije. Malapsorpcioni sindrom – celijačna bolest. Infektivni enteritisi. Crohnova bolest. Tumori: limfom, karcinom, karcinoid. Debelo crevo: Hirschsprungova bolest. Divertikuloza. Ileus. Zapaljenja: infektivni kolitisi, ulcerozni kolitisi, Crohnov kolitis, radijacioni kolitis. Tumori: benigni epitelijalni tumori – polipi, karcinom. Apendiks: akutni apendicitis. Tumori: karcinom, karcinoid. Analna regija: Hemoroidi. Sinusi i fistule. Tumori: Condyloma acuminatum. Karcinom. Pankreas: Cistična fibroza. Pankreatitis. Karcinom. Peritoneum i retroperitoneum: Zapaljenja. Tumori.

12. Koža – 3 časa

Terminologija kožnih bolesti. Inflamatorne bolesti kože. Bolesti adneksa kože. Deponovanje endogenih materija u koži. Tumori kože: tumori epiderma, melanotične lezije kože (osnovni ćelijski elementi, benigne melanotične promene, melanocitna displazija, maligne melanotične promene), tumori adneksa kože, mezenhimni tumori, metastatski tumori. uha.

13. Čula – 1 čas

Oko: Oboljenja i tumori očnih kapaka, suznog aparata, očne duplje, rožnjače, beonjače, sudovne opne i mrežnjače. Trahom. Katarakta. Glaukom.

Uho: Oboljenja i tumori  ušne školjke, spoljašnjeg, srednjeg i unutrašnjeg

14. Limfoidni i hematopoetski sistem  – 5 časova

Reaktivne promene limfnog tkiva. Limfomi: etiologija, patogeneza, klinički znaci, određivanje stadijuma. Non Hodgkin limfomi: klasifikacija i glavne karakteristike B ćelijskih limfoma. Klasifikacija i glavne karakteristike T/NK ćelijskih limfoma. Hodgkinov limfom: klasifikacija, određivanje stadijuma. Anemije. Policitemije. Akutne leukemije. Mijelodisplastični sindromi. Hronične mijeloproliferativne bolesti.

Oboljenja slezine: splenomegalija, infarkt, kongenitalne anomalije, ruptura i neoplazme.

2. SEMINARI

broj seminara: 15

trajanje pojedinačnog seminara: 4 časa

broj časova: 60

broj grupa: 10

broj studenata u grupi: 30-50

seminari se ponavljaju 10 puta

Nazivi seminara:

Osnovi patologije ćelije i međućelijskih struktura

Patologija poremećaja cirkulacije

Patologija zapaljenja i procesi reparacije tkiva

Opšta patologija tumora

Kardiovaskularna patologija

Patologija respiratornog sistema

Odabrana poglavlja iz opšte i specijalne neuropatologije

Kongenitalne malformacije i patologija glomerulopatija

Opšta patologija jetre

Patologija tumora muškog i ženskog genitalnog sistema

Patologija vezivnog tkiva i lokomotornog sistema

Patologija štitaste žlezde i dojke

Primarni tumori kože i kutane metastaze

Patologija limfoma

Odabrana poglavlja iz gastrointestinalnog trakta i egzokrinog pankreasa

3. PATOHISTOLOŠKE VEŽBE

broj patohistoloških vežbi: 15

trajanje pojedinačne patohistološke vežbe: 4 časa

broj časova: 60

broj studenata u grupi: 30-50

patohistološke vežbe se ponavljaju 10 puta

NAPOMENA: U toku četvrtog časa patohistoloških vežbi nastavnik zadužen za odgovarajuću oblast će pripremiti odgovarajući broj pitanja (sa slikama, bez slika; sa odgovorima, bez odgovora) na koje će odgovarati cela grupa i odgovori će se diskutovati.

PATOHISTOLOŠKE VEŽBE:

I. Patohistološke promene osnovnih oštećenja ćelije i međućelijske supstance

Oznaka preparata         Naziv preparata

1.            Atrophia et sclerosis testis

2.            Atrophia fusca hepatis

3.            Amyloidosis renis

4.            Amyloidosis lienis

5.            Hyalinosis vasorum lienis

6.            Infiltratio adiposa myocardii

7.            Metamorphosis adiposa hepatis diffusa

II Patohistološke promene poremećaja cirkulacije

Oznaka preparata         Naziv preparata

8.            Hyperaemia pulmonis passiva chronica

(Haemosiderosis pulmonum)

9.            Necrosis hepatis centralis haemorrhagica

10.         Hyperaemia passiva lienis chronica

11.         Thrombus venae in organisatione

12.         Infarctus anaemicus renis

13.         Infarctus haemorrhagicus pulmonis

III Patohistološke promene kod zapaljenja

Oznaka preparata         Naziv preparata

14.         Pleuritis fibrinoso-purulenta

15.         Abscessus hepatis

16.         Phlegmone cutis

17.         Appendicitis phlegmonosa

18.         Lymphadenitis TBC

19.         Cysticercosis cerebri

20.         Granuloma corporis alieni

IV Osnovna patohistologija tumora

Oznaka preparata         Naziv preparata

21.         Papilloma mucosae oris

22.         Polypus cervicis uteri

23.         Adenoma tubulare intestini coli

24.         Maligne ćelije u razmazu

25.         HSIL cervicis uteri

26.         Carcinoma planocellulare invasivum cervicis uteri

27.         Adenocarcinoma pulmonis

28.         Carcinoma metastaticum in medulla ossis

29.         Carcinoma metastaticum in nodo lymphatico

V  Patohistološke promene kardiovaskularnih bolesti

Oznaka preparata         Naziv preparata

30.         Myofibrosis cordis

31.         Myocarditis virosa

32.         Nephrocirrhosis arterio et arteriolosclerotica

33.         Atherosclerosis aortae

34.         Infarctus myocardii

35.         Polyarteritis nodosa

VI  Patohistološke promene bolesti pluća

Oznaka preparata         Naziv preparata

36.         Pneumonia fibrinosa s. cruposa (st. hepatisationis griseae)

37.         Bronchopneumonia fibrinoso-purulenta

38.         Bronchopneumonia caseosa tuberculosa

39.         TBC miliaris pulmonis

40.         Membranae hylineae pulmonum (ARDS)

41.         Emphysema pulmonum

42.         Sitnoćelijski karcinom bronha.

VII  Patohistološke promene bolesti nervnog sistema

Oznaka preparata         Naziv preparata

101.       Haemorrhagia cerebri hypertensiva

102.       Infarctus cerebri

103.       Leptomeningitis purulenta

104.       Leptomeningitis tuberculosa

105.       Encephalitis virosa

106.       Meningioma

107.       Glioblastoma multiforme

VIII  Patohistološke promene bolesti bubrega i urinarnog sistema

Oznaka preparata         Naziv preparata

63.         Pyelonephritis purulenta

64.         Glomerulonephritis endocapillaris s. acuta

65.         Nephropathia diabetica

66.         Carcinoma transitiocellulare (urotheliale) papillare

67.         Carcinoma lucidocellulare renis

68.         Wilmsov tumor

IX  Patohistološke promene bolesti jetre

Oznaka preparata         Naziv preparata

50.         Cholestasis

51.         Adenocarcinoma ventriculi metastaticum in hepate

52.         Hepatitis virosa

53.         Cirrhosis hepatis

54.         Carcinoma hepatis hepatocellulare

X Patohistološke promene bolesti muškog i ženskog genitalnog sistema

Oznaka preparata         Naziv preparata

69.         Epididymitis purulenta subacuta

70.         Seminoma testis

71.         Hyperplasia nodularis prostatae

72.         Graviditas tubaria

73.         Hyperplasia endometrii simplex nonatypica

74.         Adenocarcinoma endometrii

75.         Cystadenoma ovarii serosum

76.         Mola hydatidosa

77.         Choriocarcinoma

78.         Teratoma maturum

XI Patohistološke promene bolesti koštano-zglobnog sistema i tumora mekih tkiva

Oznaka preparata         Naziv preparata

91.         Synovitis chronica

92.         Osteomyelitis chronica

93.         Chondroma

94.         Sarcoma Ewing

95.         Tumor gigantocellulare

96.         Osteosarcoma

97.         Lipoma

98.         Leiomyoma

99.         Rhabdomyosarcoma

100.       Leiomyosarcoma

XII Patohistološke promene bolesti endokrinog sistema i dojke

Oznaka preparata         Naziv preparata

55.         Struma colloides glandulae thyreoideae

56.         Hashimoto thyreoiditis (struma lymphomatosa)

57.         Carcinoma papillare glandulae thyreoideae

58.         Carcinoma folliculare glandulae thyreoideae

59.         Pheochromocytoma

60.         Fibrocistična promena dojke

61.         Fibroadenoma mammae

62.         Carcinoma mammae ductale invasivum

XIII  Patohistološke promene bolesti kože

Oznaka preparata         Naziv preparata

84.         Naevus naevocellularis

85.         Keratosis seborrhoica

86.         Dermatofibroma

87.         Haemangioma cutis

88.         Melanoma malignum

89.         Carcinoma planocellulare cutis

90.         Carcinoma basocellulare cutis

XIV Patohistološke promene bolesti limfohematopoeznog sistema

Oznaka preparata         Naziv preparata

79.         Hyperplasia follicularis lymphonodi

80.         Hodgkinov limfom

81.         Limfom malih limfocita-SLL

82.         Difuzni limfom krupnih B ćelija

83.         Burkittov limfom

XV Patohistološke promene bolesti gastrointestinalnog trakta, pljuvačnih žlezda i pankreasa

Oznaka preparata         Naziv preparata

43.         Adenoma pleomorphe

44.         Gastritis chronica

45.         Adenocarcinoma ventriculi

46.         Ulcus ventriculi chronicum

47.         Colitis ulcerosa chronica

48.         Adenocarcinoma intestini coli

49.         Carcinoma pancreatis

4. OBDUKCIJSKE VEŽBE

Student mora u obdukcionoj sali da vidi 3 obdukcije sa vađenjem i makroskopskim pregledom svih organa. Pored toga, student će u elektronskoj učionici pod rukovodstvom nastavnika ili saradnika analizirati i 3 kompletno obrađena autopsijska slučaja uključujući mikroskopski nalaz i definitivni zaključak o osnovnoj bolesti i uzroku smrti. Vežbe u elektronskoj učionici će biti organizovane 4 nedelje nakon odrađene vežbe u obdukcionoj sali.

trajanje vežbe u obdukcionoj sali: 3 časa

trajanje vežbe u elektronskoj učionici: 2 časa

broj časova: 15

broj studenata u grupi: 10

broj grupa: 40-50

ukupno obdukcija: 120 -150

Provera znanja

Katedra patologije

Medicinski fakultet

Univerzitet u Beogradu

Način ocenjivanja i sticanja poena na predmetu Patologija

1. Urednost pohađanja nastave (6 poena)

–          Prisustvo na predavanjima

oktobar, novembar                1 poen

decembar, januar                   1 poen

februar, mart                        1 poen

april, maj                               1 poen

–          Prisutnost na svim histološkim vežbama i seminarima bez nadoknađivanja, kao i prisustvo na tri obdukcije

prvi semestar                        1 poen

drugi semestar                      1 poen

2. Aktivnost na nastavi (4 poena)

–          Odgovor na postavljeno pitanje na histološkim ili obdukcionim vežbama

prvi semestar                        1 poen

drugi semestar                      1 poen

–          Odgovor na postavljeno pitanje na seminarima

prvi semestar                        1 poen

drugi semestar                      1 poen

3. Kolokvijumi (ukupno 20 poena za 3 obavezna kolokvijuma)

–          Položeni kolokvijumi (u vidu testa sa 20 pitanja) su uslov za polaganje usmenog ispita.

Poeni na testu    Ocena na testu          Poeni za usmeni ispit

0-10                             5                                  0

.                       11-12                           6                                  4

13-14                           7                                  4.67

15-16                           8                                  5.33

17-18                           9                                  6

19-20                           10                                6.67

4. Histološki ispit (20 poena)

–          Položen histološki ispit (5 histoloških preparata) je uslov za izlazak na usmeni ispit

0- 2 tačno odgovorena preparata    0 poena

3 tačno odgovorena preparata         12 poena

4 tačno odgovorenih preparata      16 poena

5 tačno odgovorenih preparata      20 poena

 

5. Usmeni ispit (50 poena)

–          Na svako od 4 izvučena pitanja student mora odgovoriti bar za ocenu 6 da bi položio usmeni ispit

Ocena                   Poeni za jedno pitanje                     Ukupan broj poena

6                            1.25                                                     26-30

7                            2.5                                                       31-35

8                            3.75                                                     36-40

9                            5                                                          41-45

10                          6.25                                                     46-50

6. Zaključna ocena ispita

Ukupan broj poena (tačke 1-5)

0-50                                                     5          (nije položio, položila)

51-60                                                   6          (dovoljan, dovoljna)

61-70                                                   7          (dobar, dobra)

71-80                                                   8          (vrlo dobar, vrlo dobra)

81-90                                                   9          (odličan, odlična)

91-100                                                 10        (odličan-izuzetan, odlična-izuzetna)

Zemenik Šefa katedre patologije

Doc. dr Dragan Mitrović

U Beogradu,

22. oktobra 2012. godine

————————————————————————————————————————

Kolokvijum
Tokom školske 2010/11 godine, za studente treće godine, biće organizovane tri (3) provere znanja (u obliku testa) iz određenih oblasti patologije. U zimskom semestru će biti jedna (1) provera znanja, a u letnjem dve (2).

I kolokvijum – opšta patologija i opšta patologija tumora – oko 15. januara 2011.
II kolokvijum – specijalna patologija I – oko 15. marta 2011.
III kolokvijum – specijalna patologija II – oko 15. maja 2011.

Studenti će blagovremeno biti obavešteni koja će poglavlja iz udžbenika biti sadržana u svakom kolokvijumu.
Student koji ne položi kolokvijum u prvom terminu imaće mogućnost da ga polaže u još jednom terminu (7-10 dana nakon prvog polaganja).

Ispit
Student pristupa polaganju ispita iz patologije ukoliko je tokom školske godine položio sva tri kolokvijuma (u obliku testa), jedan u petom i dva u šestom semestru.
Ispit se sastoji iz dva dela:

1. Praktični deo – Patohistološki ispit
Student dobija 5 preparata vodeći računa da su na preparatima zastupljeni različiti patološki procesi. Za prelaznu ocenu student mora prepoznati 3 preparata i napisati tačnu (kod najvećeg broja preparata latinsku) dijagnozu. Patohistološki ispit traje 50 minuta.

Ocenjivanje patohistološkog ispita
Prepoznata tri preparata sa ispravno napisanom dijagnozom…….. 6
Prepoznata četiri preparata sa ispravno napisanom dijagnozom ….8
Prepoznato pet preparata sa ispravno napisanom dijagnozom ……10

Ukoliko student prepozna 4 odnosno 5 preparata, ali ima u jednom od njih slovnih grešaka u pisanju dijagnoze dobiće ocenu 7, odnosno 9.

Ukoliko student ne položi patohistološki ispit ne može nastaviti ispit.
Položen praktični ispit važi zaključno sa oktobarskim ispitnim rokom.

2. Usmeni deo ispita – Student izvlači četiri pitanja i mora da odgovori bar delimično na svako od pitanja.
Jedno pitanje je iz opšte patologije, jedno iz opšte i specijalne patologije tumora i dva pitanja iz specijalne patologije.
Ocena 5 na jednom usmenom pitanju inkompatibilna je sa polaganjem ispita ( to znači da student nije naučio jednu oblast).
U konačnoj oceni na ispitu kolokvijumi učestvuju sa 30%, praktični ispit 20%, a usmeni 50%.

Ispitna pitanja

Opšta patologija

1. Metode u patologiji
2. Predmet proučavanja patologije
3. Hipertrofija
4. Hiperplazija
5. Atrofija
6. Metaplazija
7. Reparacija tkiva
8. Regeneracija
9. Zarastanje rana
10. Organizacija
11. Uzroci oštećenja ćelije
12. Mehanizam ćelijskog oštećenja
13. Reverzibilne ultrastrukturne promene oštećene ćelije
14. Ireverzibilne ultrastrukturne promene oštećene ćelije
15. Apoptoza
16. Nekroza
17. Gangrena
18. Patološka pigmentacija
19. Endogene pigmentacije
20. Hemosideroza
21. Žutica
22. Patološka kalcifikacija
23. Stvaranje kamenova (calculosis)
24. Nutritivne bolesti
25. Hipovitaminoze
26. Akumulacija lipida
27. Lipidoze
28. Glikogenoze
29. Hijalina promena
30. Zapaljenja (definicija, etiologija i podela)
31. Eksudativno zapaljenje
32. Proliferativno zapaljenje
33. Ishod zapaljenja
34. Patologija sepse
35. Granulomatozna zapaljenja
36. Tuberkuloza
37. Sarkoidoza
38. Sifilis
39. Aktinomikoza
40. Gljivična zapaljenja
41. Parazitarna zapaljenja
42. Edem
43. Hiperemija i kongestija
44. Krvarenje
45. Patologija hemoragijske dijateze
46. Tromboza
47. Embolija
48. Ishemija
49. Infarkt
50. Patologija šoka
51. Molekularne osnove i biohemijski mehanizmi genetskih bolesti
52. Klasifikacija genetskih bolesti
53. Patologija imunskog sistema (mehanizmi, ćelije, citokini)
54. Reakcije preosetljivosti (hipersenzitivne reakcije)
55. Patogeneza i morfologija sistemskih i organ-specifičnih autoimunskih bolesti
56. Imunodeficijencije (primarne i sekundarne)
57. Patologija transplantacije (preživljavanje grafta, odbacivanje i dr.)
58. Amiloidoza
59. Termička oštećenja
60. Radijaciona oštećenja
61. Poremećaji razvoja

Opšta i specijalna patologija tumora

1. Tumori: terminologija i klasifikacija, građa i sekundarne promene
2. Opšte karakteristike benignih i malignih tumora
3. Opšte karakteristike epitelnih i mezenhimnih tumora
4. Tumorske metastaze
5. Lokalno i sistemsko štetno dejstvo tumora
6. Karakteristike i kinetika tumorskog rasta
7. Molekularna osnova kancerogeneze (invazivnost, metastaze, heterogenost)
8. Gradiranje i određivanje stadijuma tumora (grading i staging)
9. Proteinski produkti proto-onkogena i tumor-supresornih gena
10. Geni regulatori apoptoze, geni regulatori DNK popravke i tumori
11. Kariotipske promene u tumorima (aktivacija onkogena i tumor-supresornih gena)
12. Kancerogeneza (hemijska, zračna i virusna)
13. Imunitet i tumori
14. Dijagnostičke metode u onkološkoj patologiji
15. Epidemiologija i etiologija tumora dečjeg doba; benigni tumori dečjeg doba
16. Neuroblastični tumori i Wilmsov tumor (nephroblastoma)
17. Tumori srca (primarni i sekundarni) i perikarda
18. Tumori pluća
19. Tumori pleure
20. Tumori jednjaka
21. Tumori želuca
22. Karcinomi želuca
23. Tumori tankog creva
24. Tumori i tumorima slične lezije debelog creva
25. Karcinomi debelog creva i analnog kanala
26. Tumori pankreasa
27. Tumori jetre
28. Tumori ekstrahepatičkog bilijarnog trakta
29. Benigni tumori štitaste žlezde
30. Maligni tumori štitaste žlezde
31. Tumori endokrinog pankreasa
32. Multipla endokrina neoplazija tip I i II
33. Tumori kore nadbubrežne žlezde
34. Tumori srži nadbubrežne žlezde
35. Ginekomastija i karcinom muške dojke
36. Benigni tumori dojke
37. Maligni tumori dojke
38.  Tumori bubrega odraslog doba
39. Tumori bubrega dečijeg doba
40. Tumori donjih mokraćnih puteva
41. Tumori uterusa
42. Tumori ovarijuma
43. Tumori testisa
44. Tumori prostate
45. Hodgkinov limfom (bolest)
46. Opšta patologija non-Hodgkinovih limfoma
47. Klasifikacija B ćelijskih non-Hodgkin limfoma
48. Klasifikacija T i NK ćelijskih non-Hodgkin limfoma
49. Neoplazme plazma ćelija
50. Patologija akutnih i hroničnih leukemija
51. Patologija mijelodisplastičnog sindroma. Patologija mijeloproliferativnih bolesti
52. Limfomi kože i kutane metastaze
53. Benigni tumori i preinvazivne lezije kože (solarna keratoza, Morbus Bowen)
54. Planocelularni (skvamozni) i bazocelularni karcinom kože
55. Benigne melanotične promene (nevusi)
56. Maligne melanotične promene (melanomi)
57. Mezenhimni tumori kože
58. Metastatski tumori kostiju
59. Klasifikacija tumora kostiju
60. Tumori koji stvaraju kost
61. Tumori koji stvaraju hrskavicu
62. Tumori okruglih ćelija kosti
63. Tumoru slične lezije kostiju
64. Tumori i tumoru slične lezije zglobova
65. Tumori i tumorima slične lezije vezivnog tkiva
66. Fibrohistiocitni tumori
67. Tumori masnog tkiva
68. Vaskularni tumori
69. Tumori glatkog mišićnog tkiva
70. Tumori poprečno-prugastog mišićnog tkiva
71. Tumori centralnog nervnog sistema
72. Neuroepitelijalni tumori (gliomi)
73. Tumori moždanica
74. Tumori perifernih nerva i neurokutani sindromi (fakomatoze)

Specijalna patologija

1. Etiopatogeneza, morfologija i značaj ateroskleroze
2. Promene na arterijama kod hipertenzije i dijabetesa
3. Vaskulitisi
4. Aneurizme
5. Patologija vena, kapilara i limfnih sudova
6. Srčana insuficijencija i patologija prolaznog ovalnog otvora (PFO)
7. Urođene srčane mane (patološko-anatomski supstrat, hemodinamika i komplikacije)
8. Etiopatogeneza i klasifikacija ishemijske (koronarne) bolesti srca
9. Hipertenzivne bolesti srca
10. Reumatska groznica
11. Stečene srčane mane (hronična valvulna bolest srca)
12. Infektivni i neinfektivni endokarditisi
13. Kardiomiopatije (klasifikacija, morfologija i etiopatogeneza)
14. Perikarditisi i strani sadržaj u perikardnoj kesi
15. Bronhitisi
16. Hronična opstruktivna bolest pluća
17. Bronhijalna astma
18. Promene lumena bronha
19. Cirkulatorni poremećaji u plućima
20. Atelektaza pluća
21. Emfizem pluća
22. Respiratorni distres sindrom
23. Lobarna pneumonija
24. Bronhopneumonija
25. Apsces i gangrena pluća
26. Intersticijalna pneumonija
27. Tuberkuloza pluća
28. Fibroza pluća
29. Patologija pleure
30. Tuberkulozna kaverna
31. Gljivična i parazitarna zapaljenja pluća
32. Restriktivni sindrom pluća
33. Pneumokonioze
34. Patologija usne šupljine
35. Patologija ždrela, vrata i medijastinuma
36. Netumorska patologija jednjaka
37. Urodjene anomalije gastrointestinalnog trakta
38. Gastritis
39. Peptički ulkus
40. Intestinalna opstrukcija
41. Inflamatorne bolesti tankog creva
42. Mehanički i neuromuskularni poremećaji gastrointestinalnog trakta
43. Kolitis
44. Patologija apendiksa
45. Patologija pankreatitisa
46. Patologija peritoneuma
47.  Opšta patologija oštećenja jetre
48.  Kongenitalne anomalije i bolesti jetre kod dece
49.  Dismetaboličke hepatopatije
50.  Cirkulacijski poremećaji i vaskularne bolesti jetre
51.  Akutni virusni hepatitis
52.  Apscesi jetre
53.  Oštećenje jetre lekovima i toksinima
54.  Alkoholna bolest jetre
55.  Hronični hepatitis
56.  Holestaza
57.  Ciroza jetre
58.  Holelitijaza
59.  Holecistitis
60.  Stečene bolesti bilijarnih duktusa
61.  Transplantacijska patologija hepatobilijarnog trakta
62.  Hipotireoidizam
63.  Tireotoksikoza
64.  Strume štitaste žlezde
65.  Tireoiditisi
66.  Patologija timusa
67.  Patologija myastheniae gravis
68.  Patologija primarnog hiperparatireoidizma
69.  Patologija sekundarnog hiperparatireoidizma
70.  Patologija diabetes mellitusa
71.  Vaskularne lezije i zapaljenja nadbubrežne žlezde
72.  Zapaljenje dojke i nekroza masnog tkiva dojke
73.  Fibrocistična promena dojke
74.  Urodjene anomalije urinarnog sistema
75.  Etiopatogeneza primarnih bolesti glomerula
76.  Primarni glomerulonefritisi koji se klinički ispoljavaju nefrotskim sindromom
77.  Primarni glomerulonefritisi koji se klinički ispoljavaju nefritičkim sindromom
78.  Glomerulonefritis sa stvaranjem polumeseca. Rapidnoprogresivni glomerulonefritis. Goodpasture sindrom
79.  Morfološke promene u bubrezima u sistemskim bolestima
80.  Morfološke promene u bubrezima u metaboličkim bolestima
81.  Vaskularne bolesti bubrega
82.  Promene u bubrezima kod sistemskih vaskulitisa
83.  Akutni i hronični pijelonefritis
84.  Tuberekuloza bubrega
85.  Tubulointersticijske nefropatije. Balkanska endemska nefropatija
86.  Nefrolitijaza
87.  Opstruktivne uropatije: vezikoureteralni refluks, hidronefroza i hidroureter
88.  Morfološki supstrat akutne i hronične bubrežne insuficijencije
89.  Morfološke promene u transplantiranom bubregu
90.  Zapaljenja donjih mokraćnih puteva
91.  Patologija vulve
92.  Patologija vagine
93.  Patologija cerviksa
94.  Netumorska patologija uterusa
95.  Patologija jajovoda
96.  Netumorska patologija ovarijuma
97.  Poremećaji rane trudnoće i poremećaji kasne trudnoće
98.  Abnormalnosti placente i blizanačke placente, inflamacije i infekcije placente, toksemija trudnoće (preeklampsija i eklampsija)
99.  Gestacione trofoblastne bolesti
100. Patologija penisa i skrotuma
101.  Netumorska patologija testisa i tunike vaginalis
102. Netumorska patologija prostate
103.  Neneoplastične bolesti limfnih čvorova
104.  Patologija bolesti slezine
105.  Patologija anemija
106.  Spongiformne, dodirne, psorijatiformne i vezikulo-bulozne dermatoze
107.  Infektivne i granulomatozne dermatoze; panikulitisi
108.  Patologija očnih kapaka, suznog aparata i vežnjače
109.  Patologija orbite, rožnjače i uvee
110.  Patologija sočiva, staklastog tela i retine
111.  Patologija uha
112.  Degenerativna oboljenja zglobova
113.  Inflamatorna oboljenja zglobova
114.  Osteoporoza
115.  Anomalije razvoja skeleta
116.  Metaboličke bolesti kostiju
117.  Pedžetova bolest
118.  Sistemske bolesti sa skeletnim manifestacijama
119.  Infektivna zapaljenja kostiju
120.  Regeneracija koštanog tkiva
121.  Metabolička oboljenja zglobova
122.  Infektivna oboljenja zglobova
123.  Bolesti sinovija, tetiva i burzi
124.  Patologija ćelija i tkiva centralnog nervnog sistema
125.  Patologija povišenog intrakranijalnog pritiska, edem mozga i hidrocefalus
126.  Urođene malformacije centralnog nervnog sistema
127.  Trauma centralnog nervnog sistema i perinatalno oštećenje mozga
128.  Cerebrovaskularne bolesti, infarkt mozga i selektivna vulnerabilnost neurona
129.  Hipertenzivno moždano krvarenje
130.  Aneurizme krvnih sudova osnovice mozga
131.  Gnojna zapaljenja moždanica i mozga
132.  Tuberkulozno zapaljenje centralnog nervnog sistema, neurosiflis i neuroborelioza
133.  Virusni meningoencefalitisi i neuropatologija AIDS-a
134.  Oboljenja mozga izazvana sporim virusima
135.  Gljivične, parazitarne i rikecijske infekcije centralnog nervnog sistema
136.  Patologija prionskih bolesti
137.  Patologija demijelinizirajućih bolesti
138.  Patologija degenerativnih bolesti velikomoždane kore
139.  Patologija degenerativnih bolesti bazalnih ganglija, moždanog stabla i spinocerebelarne degeneracije
140. Patologija degenerativnih bolesti motornog neurona
141.  Patologija neuronalnih bolesti nakupljanja i leukodistrofija
142.  Patologija toksičnih, stečenih metaboličkih i deficitom vitamina izazvanih encefalopatija
143.  Patologija hipofize i hipotalamusa
144.  Bazični patološki procesi perifernog nerva
145.  Inflamatorne, metaboličke, toksičke i hereditarne neuropatije
146.  Opšta patologija mišića
147.  Patologija neurogenih mišićnih bolesti – neuropatije
148.  Patologija primarnih mišićnih bolesti – miopatije (mišićne distrofije, inflamatorne miopatije, kongenitalne miopatije, glikogenoze i miopatije jonskih kanala)

Udžbenici

1. Udžbenik „Patologija“ koji je izdala Katedra za patologiju 2003.god. i preštampano izdanje 2006. i 2009. god.

1. Atlas patologije Robbins i Cotran,. Izdanje na srpskom jeziku. Data status, Beograd, 2007.

Studijski program/studijski programi: Integrisane akademske studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: Patološka fiziologija

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Prof. dr Jelena Nešović Ostojić

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 11

Uslov: položeni svi ispiti druge godine

Cilj predmeta Ciljevi nastave patološke fiziologije kao mosta između predkliničkih i  kliničkih predmeta, su : izučavanje pojedinih etioloških faktora, njihovih svojstava koja dovode do započinjanja patološkog procesa i način njihove interakcije sa strukturama organizma. spoznaja geneze patološkog procesa na nivou molekula, njegov razvoj od biohemijskih subcelularnih i oštećenja ćelija, preko humoralnih i tkivnih funkcionalnih poremećaja, sve do poremećaja funkcije sistema organa koji u krajnjem dovode do ispoljavanja bolesti. proučavanje načina prilagođavanja i reagovanja bolesnog organizma na spoljašnju sredinu upoznavanje studenata sa osnovnim principima funkcionalnih ispitivanja u toku poremećaja različitih organa i sistema.

Ishod predmeta Znanje stečeno u toku nastave patološke fiziologije omogućava doktoru medicine da: prepozna uzročnika bolesti upozna i razume mehanizme nastanka poremećaja funkcije u obolelom organizmu koji dovode do odgovarajućih kliničkih manifestacija bolesti tumači rezultate laboratorijskih testova i funkcionalnih ispitivanja obolelog organizma prepoznaje i tumači specifične promene na eksperimentalnom modelu dizajnira i izvodi oglede uin vitroiin vivouslovima.

Sadržaj predmeta Teorijska nastava Opšta patološka fiziologija: Etiologija i patogeneza. Mehanički, termički i hemijski etiološki činioci. Biološki efekti električne struje i zračenja. Zapaljenje i infekcija. Poremećaji nespecifične i specifične zaštite organizma. Patofiziološki aspekt malignih tumora. Poremećaji metabolizma ugljenih hidrata, masti i belančevina. Enzimopatije. Poremećaji acidobazne ravnoteže i metabolizma vode i soli. Poremećaji homeostaze. Specijalna patološka fiziologija: Endokrinopatije. Patofiziologija srca i krvnih sudova. Patofiziologija krvi. Patofiziologija respiracije. Patofiziologija digestivnog sistema. Patofiziologija bubrega. Patofiziologija nervnog sistema. Praktična nastava: Eksperimentalni modeli patoloških stanja: izvođenje i tumačenje ogleda (video prezentacije, kompjuterske animacije, rad na izolovanim organima). Laboratorijske analize urina, krvi, eksudata, želudačnog soka u pojedinim patološkim stanjima. Bojenje i mikroskopiranje razmaza periferne krvi kod poremećaja u celularnom sastavu krvi. Metode funkcionalne dijagnostike pojedinih organa i sistema – tumačenje rezultata

Literatura Osnovni udžbenici: 1.      B. Č. Pešić: Patofiziologija – mehanizmi poremećaja zdravlja (prvi deo), prvo izdanje, 2015., Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd 2.      B. Beleslin, S. Protić, G. Đorđević-Denić: Specijalna patološka fiziologija, drugo izdanje, 2008., Data status, Beograd 3.      Nastavnici i saradnici instituta za patološku fiziologiju, Praktikum iz patološke fiziologije, četvrto izdanje, 2007., Beograd 4.      Radna sveska uz praktikum, Nastavnici i saradnici instituta za patološku fiziologiju   Dopunski udžbenici: S. Gamulin, i sar.: Patofiziologija, 2005. Jumena, Zagreb

Studijski program/studijski programi :Integrisane akademske  studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: Klinička propedevtika

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Prof. Dr Nada V. Kovačević

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 7

Uslov: položeni svi ispiti druge  godine studija

Cilj predmeta Cilj predavanja i vežbi jeste da dobro nauče tehniku pregleda bolesnika i da steknu prve kliničke pojmove o simptomima i znacima različitih bolesti koje spadaju u internu medicinu

Ishod predmeta Student na kraju nastave propedevtike treba da zna da obavi pregled i protumači podatke koje je dobio u toku obavljanja pregleda

Sadržaj Teorijska nastava Pojam zdravlja i bolesti. Anamneza: metodologija prikupljanja simptoma bolesti. Medicinska dokumentacija Objektivni (fizikalni) pregled bolesnika: metodologija prikupljanja znakova bolesti. Opšta inspekcija. Fizikalni pregled glave, vrata i udova. Objektivni (fizikalni) pregled grudnog koša i organa za disanje. Inspekcija, palpacija, perkusija, auskultacija. (Normalan nalaz) Objektivni (fizikalni) pregled organa za disanje (patološki nalaz).Objektivni (fizikalni) pregled srca i velikih krvnih sudova.Inspekcija, palpacija, auskultacija kardiovaskularnog sistema. Puls. Objektivan (fizikalni) pregled trbuha. Objektivan (fizikalni) pregled organa za varenje. Objektivan (fizikalni) pregled urogenitalnih organa..Propedevtika organa za disanje:simptomi bolesti,znaci bolesti,dopunska ispitivanja.Propedevtika srca i krvnih sudova:simptomi bolesti,znaci bolesti,dopunska ispitivanja Propedevtika srca i krvnih sudova:simptomi bolesti,znaci bolesti, dopunska ispitivanja Propedevtika jetre i žučnih puteva:simptomi bolesti,znaci bolesti, dopunska ispitivanja Propedevtika krvi i krvotvornih organa:simptomi bolesti,znaci bolesti, dopunska ispitivanja Propedevtika žlezda sa unutrašnjim lučenjem:(pregled dojki ocena polne zrelosti)simptomi bolesti,znaci bolesti, dopunska ispitivanja. Propedevtika bubrega i mokraćnih puteva:simptomi bolesti,znaci bolesti, dopunska ispitivanja   Propedevtika organa za kretanje:simptomi bolesti,znaci bolesti,dopunska ispitivanja           Praktična nastava Učenje propedevtike kraj bolesničkog kreveta i na fantomima

Literatura Propedevtika interne medicine- gl. urednik Prof. Dr D. Manojlović

 

tudijski program/studijski programi :Integrisane studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: Farmakologija sa toksikologijom

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Prof. dr Miroslav Radenković

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 9

Uslov: položeni svi ispiti druge  godine

Cilj predmeta Imajući u vidu prethodna znanja iz Fiziologije i drugih predmeta sa prve dve godine, kao i činjenicu da se paralelno odvija nastava iz Patologije i Patološke fiziologije, ciljevi nastave iz predmeta Farmakologija sa toksikologijom koja se odvija na trećoj godini (V i VI semestar) koji se mogu ostvariti su sledeći: ovladavanje elementarnim pojmovima o lekovima (poreklo, struktura i dr.);  mehanizmi dejstva lekova, farmakološki efekti lekova i diferencijacija terapijskih i neželjenih farmakoloških efekata;  sudbina lekova u organizmu (farmakokinetika) i moguće farmakokinetičke interakcije lekova; osnovni elementi primene lekova u terapiji; poznavanje osnovnih principa toksikologije i najčešćih akutnih i hroničnih trovanja sa kojima se potencijalno sreće lekar u osnovnoj zdravstvenoj zaštiti.

Ishod predmeta Tokom ove nastave student treba da stekne osnovne informacije o interakciji lekova sa živim organizmom i mogućnostima njihove praktične primene. Takođe, studenti treba da se upoznaju sa osnovnim grupama lekova i njihovim karakteristikama.

Sadržaj predmeta Teorijska nastava Opšta farmakologija, farmakologija autonomnog nervnog sistema i lekova koji utiču na metabolizam prostaglandina i inflamaciju, farmakologija antimikrobnih lekova, farmakologija kardiovaskularnog sistema, farmakologija krvi i tkiva, farmakologija respiratornog sistema, farmakologija gastrointestinalnog sistema, farmakologija endokrinog sistema i vitamina, farmakologija centralnog nervnog sistema, toksikologija  Praktična nastava:Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad Kompjuterske simulacije i učenje kroz rešavanje problema: farmakokinetika, odnos doze i efekta, antagonizam i sinergizam, uticaj holinergika, antiholinergika, adrenergika i antiadrenergika na arterijski pritisak i srčanu frekvenciju, dejstvo lekova na inflamaciju, miorelaksansi, antihipertenzivi, dejstvo lekova na izolovano srce i krvne sudove, dejstvo lekova na izolovani uterus, dejstvo lekova na koagulaciju, dejstvo lekova na glatku muskulaturu respiratornog i gastrointestinalnog sistema, dejstvo lekova na hiperglikemiju i hipoglikemiju, psihofarmaci, analgetici, konvulzivi i antikonvulzivi

Literatura Rang i sar: FARMAKOLOGIJA I srpsko izdanje, Beograd: Data-status, 2005 (prevod V izdanja britanskog udžbenika, uredik prevoda Z. Todorović) Varagić V., Milošević M: FARMAKOLOGIJA, XXII izdanje, Beograd: Elit-medika, 2008 Kažić: FARMAKOLOGIJA, KLINIČKA FARMAKOLOGIJA, IV izdanje, Beograd: Integra, 2005

Studijski program: Integrisane akademske studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: EPIDEMIOLOGIJA

Nastavnik: prof. dr Ljiljana Marković-Denić, prof. dr Sandra Šipetić-Grujičić, prof. dr Tatjana Pekmezović, prof. dr Darija Kisić-Tepavčević, prof. dr Jadranka Maksimović, prof. dr Nataša Maksimović, prof. dr Isidora Vujčić, doc. dr Tatjana Gazibara, doc. dr Gorica Marić, asist. dr Vuk Marušić, asist. dr Aleksandra Nikolić, asist. dr Aleksa Jovanović, asist. dr Vladimir Nikolić

Broj ESPB: 4

Uslov: nema uslov

Cilj predmeta: Osnovni cilj predmeta Epidemiologija je da omogući studentima poznavanje i razumevanje bazičnih epidemioloških principa i metoda, kao i analize i interpetacije epidemioloških podataka i preporuka za prevenciju i suzbijanje bolesti. Osim toga studenti se upoznaju sa osnovnim karakteristikama epidemiologije infektivnih bolesti.

Ishod predmeta: Pored sticanja teorijskog znanja studenti bi trebalo i da ovladaju veštinama koje se odnose na izračunavanje i interpretaciju mera učestalosti bolesti u populaciji, analizu dizajna epidemioloških studija i različitih pristupa prevenciji, što bi vodilo razumevanju značaja epidemiološkog pristupa u izučavanju etiologije bolesti, prevenciji i suzbijanju poremećaja zdravlja.

Sadržaj predmeta: Teorijska nastava Teorijska nastava obuhvata oblasti vezane za merenje učestalosti bolesti u populaciji, specifičnosti naše nacionalne patologije, prikaz najznačajnijih karakteristika epidemioloških metoda uključujući i koncept uzročnosti, epidemiološke modele i koncepte bolesti, epidemiološki nadzor, istraživanje epidemije, prevenciju, bolničke infekcije i osnove kliničke epidemiologije. Praktična nastava Tokom praktične nastave studenti se osposobljavaju za izračunavanje i interpretaciju pokazatelja učestalosti bolesti u populaciji, analizu dizajna različitih epidemioloških studija, razmatranje prirodnog toka bolesti, istraživanje epidemije, izračunavanje i tumačenje parametara skrining testa, kao i razumevanje osnovnih principa imunizacije. Upoznavanje studenata sa epidemiologijom, prevencijom i suzbijanjem repiratornih bolesti, crevnih bolesti, vektorskih bolesti, zoonoza i polnoprenosivih infekcija i bolesti koje se prenose krvlju.

Literatura 1. Vlajinac H, Jarebinski M (ured.). Epidemiologija (II izdanje). Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2009. 2. Gazibara T, Grgurević A, Grujičić -Šipetić S, Kisić-Tepavčević D, Maksimović J, Maksimović N, Marić G, Marković-Denić LJ, Marušić V, Pekmezović T, Vujčić I, Zarić M. Praktikum iz epidemiologije. Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2022. 3. Gazibara T, Grgurević A, Grujičić -Šipetić S, Kisić-Tepavčević D, Maksimović J, Maksimović N, Marić G, Marković-Denić LJ, Marušić V, Pekmezović T, Vujčić I. M. Praktikum iz epidemiologije infektivnih bolesti. Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2021.

Broj časova: Nastava iz Epidemiologije se sastoji iz 55 časova: Epidemiologija (opšta) (45 časova): predavanja (17 časova), vežbe (20 časova), seminari (8 časova); Specijalna epidemiologija (10 časova): Seminari (10 časova)

Ocena znanja (maksimalan broj poena je 100) Predispitne obaveze: maksimalno 30 poena (15 poena za prvi kolokvijum, 7 za drugi kolokvijum, 4 za aktivnost i 4 za seminar) Usmeni ispit: maksimalno 70 poena Više o studijskom programu: Program nastave Izborna nastava Kolokvijumi Formiranje ocene Ispitna pitanja Udžbenici i ostala literatura

Studijski program/studijski programi: Integrisane akademske studije medicine
Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena
Naziv predmeta: MEDICINSKA STATISTIKA I INFORMATIKA
Nastavnik – rukovodilac: Stanisavljević M. Dejana
Status predmeta: obavezni
Broj ESPB: 3
Uslov: položeni svi ispiti druge godine studija

Cilj predmeta

Osnovni ciljevi predmeta Medicinska statistika i informatika su da omogući studentima, budućim doktorima medicine, sticanje bazičnih znanja i veština statistike i informatike u medicini: (a) neophodnih za razumevanje mehanizama prisutnih u zdravih i bolesnih ljudi (grupa); (b) u medicinskom/zdravstvenom odlučivanju koje je nezaobilazno u dijagnozi, terapiji i prevenciji; i (v) potrebnih za sistemski pristup organizaciji, obradi i komunikaciji podataka, informacija i znanja u zdravstvenom sistemu.

Ishod predmeta

Ovladavanje znanjima i veštinama kreiranja i prikupljanja medicinskih podataka, analize i donošenja zaključaka, generisanja, prenosa, čuvanja i korišćenja informacija u cilju rešavanja zdravstvenih problema. Znanje stečeno u toku nastave omogućava doktoru medicine da bude aktivni učesnik u informatizaciji zdravstvenog sistema, da evaluira sopstveni rad na osnovu podataka i informacija dobijenih iz prakse, i za učenje (posebno stalno medicinsko usavršavanje). Stečena znanja i veštine se koriste u svim medicinskim disciplinama u toku i po završetku studija.

Sadržaj predmeta

Medicinska statistika – Teorijska nastava (10 časova): Uvod u statistiku; Osnovni statistički pojmovi; Sređivanje podataka; Statističko opisivanje; Verovatnoća i raspodele verovatnoća; Statističko zaključivanje; Uzorak i ocena vrednosti parametara osnovnog skupa; Statistička analiza; Metodi za ispitivanje razlike; Ispitivanje povezanosti i Praktična nastava (vežbe, drugi oblici nastave, studijski istraživački rad) (25 časova): Sređivanje podataka; Statističko opisivanje; Verovatnoća i raspodele verovatnoća; Uzorak i ocena vrednosti parametara osnovnog skupa; Metodi za ispitivanje razlike; Ispitivanje povezanosti

Medicinska informatika – Teorijska nastava (4 časa): Medicinski podaci, informacije i znanje; Medicinsko odlučivanje; Medicinski /zdravstveni informacioni sistemi; Elektronska zdravstvena dokumentacija i Praktična nastava (vežbe, drugi oblici nastave, studijski istraživački rad) (11 časova): Pretraživanje, pronalaženje, obrada, prenošenje i generisanje medicinskih podataka informacija i znanja; Medicinsko odlučivanje (postavljanje dijagnoze, izbor terapije, uspostavljanje prioriteta); ZIS (identifikacija informacionog procesa, struktura podataka, klasifikacije i nomenklature, standardizacija, tajnost i bezbednost); Studija slučaja – elektronska zdravstvena dokumentacija, primeri, korišćenje, evaluacija.

Metode izvođenja nastave

Nastava pod nadzorom sastoji se od predavanja, seminara, studija slučaja i vežbi (koji uključuju i grupne diskusije predefinisanih sadržaja, demonstraciju različitih alata i softvera, i korišćenje onlajn resursa (članaka, knjiga, baza podataka)), konsultacija i ispita.

Ocena znanja

Maksimalni broj poena 100; Predispitne obaveze – Aktivnost u toku predavanja i seminara i praktična nastava 10, Kolokvijum-i (2) 20; Završni ispit – pismeni ispit 20, usmeni ispit 50 poena.

Literatura

Medicinska statistika:

1. Janošević S, Dotlić R, Erić Marinkovicć J. Medicinska statistika, 6-to izdanje. Medicinski fakultet, Beograd, 2013.

Medicinska informatika:

1. Erić Marinković J, Kocev N. Medicinska informatika. Dostupno na http://www.mfub.bg.ac.rs/dotAsset/38236.pdf
2. Erić Marinković J, Simić S, Božović Z, Dačić M i Kocev N. Mali rečnik informatike u medicini i zdravstvu. Dostupno na http://www.mfub.bg.ac.rs/dotAsset/38234.pdf

• Ateroskleroza kao multifaktorska bolest – ćelijski i molekulski pristup
• Ciroza jetre
• Engleski jezik III
• Hormonska neravnoteža kao etiološki činilac bolesti
• Inhalaciona terapija u pulmologiji
• Kancerogeneza
• Medicinska terminologija – Latinski jezik
• Mehanizmi nastanka autoimunskih boesti
• Molekulske osnove bolesti
• Nauka i medicina
• Osnove poremećaja perifernog nervnog sistema
• Osnovi molekularne virusologije
• Medicinska entomologija
• Medicinska entomologija

• Molekularna farmakologija kardiovaskularnih lekova
• Molekularna farmakologija lekova koji deluju na nervni sistem
• Autopijska kazuistika
• Bioetika III
• Biopijska i autopijska dijagnostika u neuropatologiji
• Bolesti štitaste žlezde
• Ciroza jetre
• Citološka i patohistološka korelacija promena u štitastoj žlezdi
• Engleski jezik III
• Inhalaciona terapija u pulmologiji
• Izmenjena funkcija jetre – patofiziološka enigma koja traje
• Joni i niskomolekulska jedinjenja u biološkim procesima
• Kliničko-patološke korelacije u dermatologiji
• Matriks metaloproteinaze kao potencijalni biomarker
• Morfološki i funkcionalni aspekti srčanog rada
• Patofiziologija starenja
• Patofiziološki aspekti dejstva alkohola na organizam
• Polno prenosive bolesti i prevencija
• Pozitronska emisiona tomografija
• Pregled bolesnika sa hroničnim zapaljenskim bolestima lokomotornog sistema
• Pregled bolesnika sa oboljenjem štitaste žlezde
• Principi funkcionisanja i način korišćenja bioinformatičkih baza podataka i alata
• Pristup bolesniku sa oboljenjem štitaste žlezde
• Proteomiks u medicini
• Sonde i senzori u medicinskoj dijagnostici

Studijski program/studijski programi :Integrisane akademske studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: INTERNA MEDICINA

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Prof. Dr Nada V. Kovačević

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 30

Uslov: položeni svi ispiti treće godine studija

Cilj predmeta Interna medicina bavi se proučavanjem, sprečavanjem  i lečenjem bolesti unutrašnjih organa čoveka (bolesti srca, krvi i krvnih sudova, organa za varenje, pluća i dr). Cilj predmeta Interna medicina je da studentima omogući upoznavanje sa: uzrocima koji dovode do oboljenja unutrašnjih organa patogenetskim procesima koji dovode do razvoja bolesti kliničkim manifestacijama bolesti i savremenim dijagnostičkim metodama koje omogućavaju postavljanje što ranije i tačnije dijagnoze bolesti savremenim principima prevencije i lečenja oboljenja unutrašnjih organa

Ishod predmeta Znanje stečeno u toku nastavnog procesa na predmetu Interna medicina omogućiće doktoru medicine da reši zdravstveni problem koji se pojavio tako što će : shvatiti uzroke i mehanizme nastanka bolesti unutrašnjih organa prepoznati simptome i znake internističkih bolesti i što racionalnije upotrebiti raspoložive dijagnostičke metode kako bi postavio što raniju i tačniju dijagnozu bolesti primeniti principe prevencije i adekvatnog lečenja bolesti unutrašnjih organa i tako rešiti zdravstveni problem pojedinog bolesnika

Sadržaj predmeta Taeorijska nastavaPravilan odnos lekar-bolesnik. Metode kliničkog pregleda internističkih bolesnika: anamneza, inspekcija, palpacija, perkusija. Specifičnosti pregleda različitih sistema u organizmu. Savremene dijagnostičke metode u ranom i tačnom postavljanju dijagnoze Pulmologija. Etiologija plućnih bolesti. Mehanizmi njihovog nastanka. Metode što ranijeg otkrivanja i lečenja ovih bolesti. Gastroenterologija i hepatologija. Etiologija i patogeneza ovih bolesti. Metode ranog otkrivanja i dijagnostikovanja ovih bolesti. Principi prevencije i lečenja Kardiologija. Etiologija kardiovaskularnih bolesti. Patogeneza njihovog nastajanja.  Klinička slika srčanih obolenja. Dijagnostičke metode i dijagnostički algoritmi za što ranije i tačnije otkrivanje kardiovaskularnih bolesti. Savremeni principi prevencije i terapije ovih bolesti. Nefrologija. Etiologija i patogeneza bubrežnih bolesti. Algoritmi ranog otkrivanja i dijagnostikovanja ovih bolesti i principi njihovog lečenja. Endokrinologija: Etiologija i patogeneza ovih bolesti. Metode ranog otkrivanja i dijagnostikovanja ovih bolesti. Principi prevencije i lečenja. Hematologija: Etiologija i patogeneza ovih bolesti. Metode ranog otkrivanja i dijagnostikovanja ovih bolesti. Principi prevencije i lečenja. Reumatologija: Etiologija i patogeneza ovih bolesti. Metode ranog otkrivanja i dijagnostikovanja ovih bolesti. Principi prevencije i lečenja. Klinička imunologija: upoznavanje sa imunopatogenetskim mehanizmima nastanka imunoloških bolesti. Balneoklimatologija: značaj klimatskih faktora na bolesti ljudi. Praktična nastava:Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad Praktični rad sa bolesnikom koji boluje od bolesti o kojoj se govorilo na teorijskoj nastavi. Razgovor, kompletni klinički pregled, izrada i sprovođenje dijagnostičkog i terapijskog plana. Analiza laboratorijskih nalaza i rezultata dijagnostičkih procedura. Posmatranje dijagnostičkih procedura i analiza terapijskih postupaka.

Literatura Interna medicina- glavni urednik Prof. Dr D. Manojlović Prevod 15-tog izdanja Harrison-ovog udžbenika interne medicine Interna propedevtika- glavni urednik Prof. Dr D. Manojlovićš Udžbenik: Lalević-Vasić BM, Medenica LJM, Nikolić MM. DERMATOVENEROLOGIJA SA PROPEDEVTIKOM. V izdanje, Savremena aministracija,  Beograd, 2008. Ostala literatura: Sajt www.dermis.net Univerziteta u Erlangenu sa više hiljada fotografija velikog broja dermatoza.

Studijski program/studijski programi :Integrisane akademske studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije  prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: INFEKTIVNE BOLESTI

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Olga Dulović

Status predmeta: obavezni

Broj ESPB:7

Uslov: položeni svi predmeti treće godine studija

Cilj predmeta Cilj premeta je da upozna studente sa bolestima koje izazivaju infektivni agensi: etiologijom, patogenezom, kliničkom slikom, dijagnostičkim procedurama, terepijskim postupcima, diferncijalnom dijagnozom. Praktična nastava omogućava studentu  da nauči da pregleda bolesnika, zapazi karakteristične znake bolesti, da uzima odgovarajuće biološke uzorke za mikrobiološku i drugu dijagnostiku, tumači dobijene rezultate, primeni odgovarajuću antimikrobnu terapiju i prati efekat primenjene trapije. Prepozna komplikacije bolesti i preduzima mere lečenja istih.

Ishod predmeta Znanje stečeno iz infektivnih bolesti omogućava doktoru medicine da prepozna kliničke znake bolesti, primeni odgovarajuće laboratorijsko mikrobiološke testove da bi potvrdio dijagnozu i primeni optimalnu terapiju, prati tok lečenja do izlečenja. Po potrebi inicira primenu određenih epidemioloških procedura u slučaju pojave kontagioznih infektivnih bolesti.

Sadržaj predmeta Teorijska nastava Respiratorne infekcije: virusne i bakterijske infekcije infekcije  respiratornih puteva: faringitisi, parainfluenca, adenovirusne infekcije, rnovirusne infekcije, common cold, streptokokne infkecije. Karakteristike kliničke slike, mogućnosti dijagnostike, značaj serološke djagnostike, uzimanje brisa i tumačenje nalaza, primena simtptomatske terapije i antibiotske terapije. Grip: etiologija, epidemiologija, patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija. Pandemijski grip, pričiji grip, SARS. Mumps infekcija:  etiologija, epidemiologija patogeneza ,klinička slika parotitisa, meningitisa, , dijagnoza i terapija. Pertusis: etiologija, epidemiologija, patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija. značaj vakcinacije, komplikacije. Herpes virusne infekcije: Infekcije izazvane HSV1 i HSV2 CMV i EBV karakteristike kliničke slike akutne infkcije i reaktivacije, dijagnostika, značaj serološke dijagnostike, PBD test; druge dijagnostičke mogućnosti (izolacija, PCR). Primena antivirusne terapije.. Virsne ospipne groznice: Varicela, morbili, rubela i dr.  etiologija, epidemiologija, patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija. značaj vakcinacije, komplikacije Intoksikacije i infekcije digestivnog sitema: virusni enterokolitisi, bakterijsko trovanje hranom, bacilarna i amebna dizenterija, trbušni tifus, paratifus, salmoneloze, kolera., (patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije) Infekcije jetre: akutni virusni hepatitisi (A,B,C i dr), hronični virusni hepatitisi i posledična stanja.(patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije). Leptospiroze:.(patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije). Anerobne infekcije i intoksikcije: tetanus, botulizam .(patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije). Infekcije centralnog nervnog sistema. Meningealni sindrom, lumbalna punkcija nalaz u CST. Virusni meningitisi, bakterijski meningitisi, virusni encefalitisi, tuberkulozni meningitis .(patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije). Lajmska bolest .(patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije). Sepsa i septični šok .(patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije). HIV i AIDS .(patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije). Streptokokne i stafilokokne infekcije .(patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije) Enterovirusne infekcije .(patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije). Infekcije izazvane rikecijama .(patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije). Virusne hemoragijske groznice: Kongo Krimska, Hantan, Ebola, Marburg i dr.(patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije). Zoonoze: bruceloza, listerioza,psitakoza i dr. .(patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije). Malarija, Lišmanijaza .(patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije). Trihineloza .(patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije). Infekcije u trudnoći .(patogeneza, klinička slika, dijagnoza i terapija, komplikacije). Intrahospitalne infekcije etiologija, epidemiologija, dijagnoza i terapija Praktična nastava Odvija se kraj bolesnika: uzimanje anamneze, pregled bolesnika, dijagnostika (upoznavanje sa procedurama uzimanja bioloških uzoraka i drugim dijagnostičkim metodama, pregled primenjene terapije sa temperaturnih lista, davanje im i iv terapije. Praktična nastava:Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad Vežbe uz bolesničku postelju

Literatura Infektivne bolesti, urednik M.Šašić Infektivne bolesti – Dijagnostičko terapijski priručnik, urednik D. Delić Infekcije CNS-a, urednik M. Šašić Akutni virusni hepatitisi Virusne osipne groznice. E. Gvozdenović

Studijski program/studijski programi :Integrisane akademske studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: Neurologija

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Prof. Dr Slobodan Apostolski

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 7

Uslov: položeni svi ispiti treće godine studija

Cilj predmeta Cilj nastave iz neurologije je da studenta upozna sa patogenetskom osnovom najčešćih neuroloških oboljenja, njihovom kliničkom simptomatologijom, aktuelnim dijagnostičkim procedurama koje se koriste tokom neurološkog ispitivanja, savremenom terapijom ovih bolesti i njihovom prognozom. Celokupan plan nastave je formiran tako da lekaru opšte prakse pruži osnovne informacije potrebne u njegovom svakodnevnom radu sa bolesnicima, medju kojima odredjen broj prpada grupi neuroloških pacijenata

Ishod predmeta U praktičnoj nastavi je planirano da se čitav rad usmeri ka savladavanju tehnikeneurološkog pregleda, upoznavanju sa dodatnim dijagnostičkim testovima i postupcima, postavljanju sindromske dijagnoze, diferencijalno-dijagnostičkom analiziranju i konačno donošenju dijagnostičkog zaključka.Dakle, planirano je da nastava iz neurologije pripremi lekara opšte prakse da medju brojnim pacijentima prepozna bolesnike sa neurološkom simptomatoligjom, da ih adekvatno obradi, posumnja na odredjeni neurološki entitet, sprovede  adekvatan dijagnostički postupak, eventualno započne i lečenje bolesnika, i na kraju, na osnovu rezultata, odluči da li je potrebno dalje upućivanje bolesnika specijalisti neurologu, odnosno da li je potrebno njegovo bolničko ispitivanje ili lečenje.

Sadržaj predmeta Teorijska nastavaPraktična nastava:Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački radEPIZODIČNI POREMEĆAJI SVESTI, DELIRIJUM, KOMA, POREMEĆAJI SPAVANJA,  EPILEPTIČKI NAPADI, EPILEPSIJA, FEBRILNE KONVULZIJE,GLAVOBOLJE, NEURALGIJE, VERTIGO,  CEREBROVASKULARNA OBOLJENJA,  EDEM MOZGA,  INFEKTIVNE BOLESTI CENTRALNOG NERVNOG SISTEMA I NEUROLOŠKE KOMPLIKACIJE SISTEMSKIH OBOLJENJA,  DEMENCIJE,  TRAUMA CNS,  TUMORI CNS,  DEMIJELINIZACIONE BOLESTI  CNS,  POREMEĆAJI POKRETA I BOLESTI MALOG MOZGA,  RAZVOJNA REGRESIJA I POREMEĆAJI NERVNOG SISTEMA, URODJENE GREŠKE METABOLIZMA I HROMOSOMSKE BOLESTI NERVNOG SISTEMA, NEUROKUTANA OBOLJENJA,  BOLESTI MOTORNOG NEURONA I POLINEUROPATIJE,  BOLESTI KIČMENE MOŽDINE,  BOLESTI NEUROMIŠIĆNE SPOJNICE I MIŠIĆA

Literatura 1. Neurološka propedevtika i dijagnostika, Prof. dr Zvonimir Lević 2. Neurologija, grupa autora, urednik: Prof. dr Vladimir Kostić

Studijski program/studijski programi: Integrisane akademske studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: PSIHIJATRIJA

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Prof.dr Milica Pejović Milovančević

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 6

Uslov: položeni svi ispiti treće godine studija

Cilj predmeta Cilj predmeta je da studenta upozna sa: osnovnim principima medicinske psihologije i psihopatologije osnovnim teorijskim pravcima u psihijatriji etiološkom osnovom metalnih poremećaja dijagnostikom mentalnih poremećaja lečenjem mentalnih poremećaja prevencijom mentalnih poremećajima i unapređenjem mentalnog zdravlja

Ishod predmeta Znanje stečeno u toku nastave psihijatrije omogućava doktoru medicine pravovremeno prepoznavanje, dijagnostiku, prevenciju i osnovno zbrinjavavanje poremećaja duševnog zdravlja. U tom smislu, doktor medicine stiče potrebne veštine: vođenja psihijatrijskog intervjua, prepoznavanja osnovnih psihopatoloških fenomena, postavljanja sindromske dijagnoze korišćenja dopunskih dijagnostičkih metoda i indikacionih područja za njihovu primenu dijagnostika komorbiditeta između mentalnih i somatskih poremećaja donošenja dijagnostičkih zaključaka preventivne intervencije ovladavenje osnovama terapije mentalnih poremećaja (medikamentozna, psihoterapija, socioterapija). Osnovni stavovi koji se razvijaju kod doktora medicine su: utemeljenost psihijatrijskog pristupa na principima i stanju savremene medicinske nauke i struke, odnosno dobre kliničke prakse zasnovane na dokazima etičnost poštovanje prava osoba sa poremećajem duševnog zdravlja, redukcija diskriminacije i stigme kao i ostvarivanje njihove ravnopravnosti u zajednici poboljšanje socijalne kompetentnosti osoba sa poremećajem duševnog zdravlja pospešivanjem individualnih socijalnih veština, psiholoških i radnih sposobnosti osposobljavanje pacijenata za samostalnost i ostvarivanje svojih prava.

Sadržaj predmeta Taeorijska nastava Uvod u psihijatriju. Integrativni pristup mentalnom funkcionisanju. Psihodinamski pristup u psihijatriji. Shizofrenija. Shozotipski, shizoafektivni i ostali psihotični poremećaji.  Psihoze sumanutosti. Poremećaji ličnosti i ponašanja odraslih. Poremećaji raspoloženja. Organski mentalni poremećaji. Neurotski, sa stresom povezani i somatoformni poremećaji. Zloupotreba supstanci – alkoholizam i narkomanija. Konsultativna psihijatrija. Psihički poremećaji u razvojnom dobu (kod dece i adolescenata). Bihejvioralni sindromi udruženi sa fiziološkim poremećajima i somatskim faktorima. Psihofarmakoterapija. Antipsihotici, stabilizatori raspoloženja, antidepresivi, anksiolitici, hipnotici. Psihoterapijske metode. Praktična nastava:Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad. Vežbe: upoznavanje sa osnovnim tehnikama rada sa psihijatrijskim bolesnikom. Kratak teorijski uvod u oblast koja je tema vežbe. Način/testovi za ispitivanje psihičkih funkcija.  Prikazi mentalnih poremećaja kroz prikaze bolesnika. Samostalan praktičan rad sa obolelima od poremećajima o kojima se govorilo na teorijskoj nastavi. Upoznavanje sa mogućnostima i značajem komplementarne dijagnostike u psihijatriji. Terapijski pristup i mogućnosti (psihoterapijske i medikamentozne). Seminari: samostalna priprema i video prezentacija 15 tematskih jedininca (pažnja i pamćenje, svest, mišljenje i inteligencija, volja i nagoni, opažanje, emocije, shizofrenija, depresija, suicid, anskiozni poremećaji, psihopatologija adolescencije, zavisnost od supstanci, poremećaji ličnosti, značajna poglavlja sudske psihijatrije, urgentna psihijatrija).

Literatura Jašović Gašić M, Lečić Toševski D (urednici). Psihijatrija – udžbenik za studente medicine. Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu; Beograd  2010. Totić Poznanović S, Damjanović S: Praktikum iz psihijatrije. Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2010.

Studijski program/studijski programi :Integrisana akademske studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: DERMATOVENEROLOGIJA

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Prof. Dr Miloš Nikolić

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 5

Uslov: položeni svi ispiti treće godine studija

Cilj predmeta Cilj predmeta je da upozna studente sa: 1. Osnovama dermatološkog pregleda (eflorescencije) 2. Etiopatogentskim faktorima koji učestvuju u nastanku dermatoza 3. Kliničkom slikom, morfološkom i etiološkom dijagnostikom, kao i diferencijalnom dijagnozom kožnih i veneričnih oboljenja 4. Lečenjem kožnih i veneričnih oboljenja

Ishod predmeta Znanje stečeno u toku nastave mikrobiologije i imunologije omogućava doktoru medicine da: 1. Dijagnostikuje i leči dermatoze koje su najučestalije u humanoj populaciji, a koje je moguće zbrinuti na nivou primarne zdravstvene zaštite. 2. Prepozna teške dermatoze koje mogu ugroziti život 3. Prepozna oboljenja kože koja mogu biti znak ozbiljnih internističkih oboljenja 4.  Diferencira banalne erupcije od onih koje mogu predstavljati znakove ozbiljnih oboljenja 5.  Ima osnovu koja omogućava dalju edukaciju u pravcu ostalih specijalističkih grana medicine

Sadržaj predmeta Taeorijska nastava Reaktivni eritemi, Purpure, Grupa ekcema, Eritemato-skvamozne dermatoze, Eritrodermije,Papulozne dermatoze, Neželjene reakcije na lekove, Bulozne dermatoze, Bolesti poremećene keratinizacije, Nodozne dermatoze,  Dishromije, Atrofije kože, Distrofije kože, Bolesti vezivnog tkiva, Trihoze, Onihoze, Oboljenja sebacealnih žlezda, Hidroze,  Pruriginozne dermatoze, Infektivne bolesti kože, Neinfektivni granulomi kože. Dermatoze izazvane fizičkim faktorima, Oboljenja perifernih arterija i vena. Ulkusi nogu, Bolesti sluzokože usne duplje i jezika Nevenerične bolesti kože i sluzokože polnih organa  Benigni tumori, nevusi i neurokristopatije,  Prekancerozne dermatoze, maligni tumori, psudoepiteliomske hiperplazije i paraneoplazične dermatoze, Kutani limfomi i leukemije (hematodermije), Syphilis,  Gonorrhoea,  Ulcus molle,. Lymphogranuloma venereum,  Granuloma inguinale,Urethritis non-gonorrhoica, Herpes genitalis, Condylomata acuminata, Sindrom stečene imunodeficijencije Praktična nastava:Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad Praktični rad sa obolelim od dermatoveneroloških oboljenja

Literatura Udžbenik: Lalević-Vasić BM, Medenica LJM, Nikolić MM. DERMATOVENEROLOGIJA SA PROPEDEVTIKOM. V izdanje, Savremena aministracija,  Beograd, 2008. Ostala literatura: Sajt www.dermis.net Univerziteta u Erlangenu sa više hiljada fotografija velikog broja dermatoza.

Cilj predmeta

Osnovni cilj nastave iz Radiologije je da studentima medicine omogući sticanje znanja neophodnog za savremeno obrazovanje lekara opšte medicine. Stiču se znanja kako iz oblasti radiološke dijagnostike, kao veoma važne dijagnostičke discipline u humanoj medicini, tako i iz interventno radiološke terapije. U tom smislu student se upoznaje sa mestom, ulogom i značajem interventne Radiologije u multidisciplinarnom tretmanu različitih oboljenja. Student se upoznaje i sa osnovnim principima zaštite bolesnika i osoblja pri izvođenju kako dijagnostičkih tako i interventno radioloških procedura.

Ishod predmeta

Znanje stečeno tokom nastave omogućava doktoru medicine da se upozna sa:

• Radiološkom anatomijom,
• Osnovnim indikacijama za primenu pojedinih radioloških modaliteta,
• Sa pravilnom interpretaciom radioloških nalaza, na osnovu koga se primenjuje ili usmerava bolesnik na odgovarajuće lečenje.
• Ulogom i značajem minimalno invazivnih radioloških metoda u tretmanu patomorfoloških substrata u različitim organskim sistemima

Sadržaj:

Teorijska nastava: Prikaz radiološke anatomije i različitih patoloških promena u radiologiji respiratornog, kardiovaskularnog, gastrointerstnalnog, hepatobilijarnog, urogenitalnog, koštano-zglobnog, nervnog sistema i dentomksilofacijalnog regiona. Prikaz pojedinih metoda interventne nevaskularne i vaskularne radiologije.

Praktična nastava: Analiza elemenata radiološke dijagnostike na različitim modalitetima radiološkog imidžinga na različitim organima i organskim sistemima. Prikaz pojedinih interventno radioloških metoda i analiza njihove uloge u lečenju pojedinih patomorfoloških substrata.

Seminarska nastava: Uz aktivno učešće studenata analiziraju se pojedini patomorfološki substrati na različitim organskim sistemima i diskutuje se o daljem dijagnostičkom i terapijskom postupku.

Literatura:

RADIOLOGIJA – Urednici – Dragan Mašulović, Ruža Stević, Zorica Milošević, Dragan Sagić  –  Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu,  2021. g

Studijski program: integrisane akademske studije medicine

Vrsta i nivo studija: studije prvog i  drugog stepena

Šef katedre: prof. dr Branislava Savić

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 1

Uslov: položeni svi ispiti treće godine

Cilj predmeta Cilj predmeta Klinička mikrobiologija je da studentima, koji imaju osnovna znanja iz mikrobiologije i imunologije, pruži uvid u: mikrobiološke protokole za dijagnostiku i praćenje infekcija različitih organskih sistema problem intrahospitalnih infekcija, osnovne načine njihove transmisije u bolničkoj sredini i ulogu mikrobiološke laboratorije u kontroli i prevenciji ovih infekcija mikrobiološke protokole za dijagnostiku i praćenje infekcija imunokompromitovanih pacijenata mikrobiološku dijagnostiku novih i pretećih infekcija praktične preporuke za tumačenje rezultata mikrobiološke dijagnostike

Ishod predmeta Znanje stečeno u toku nastave iz Kliničke mikrobiologije omogućava doktoru medicine da: na osnovu poznavanja različitih mikrobioloških testova i njihovih karakteristika izvrši ispravan izbor testa u konkretnoj kliničkoj situaciji izvrši ili preporuči uzimanje odgovarajućih uzoraka za mikrobiološku dijagnostiku ispravno interpretira i koristi u kliničkom radu rezultate mikrobioloških analiza

Sadržaj predmeta Nastava se izvodi kao seminarska  uz odgovarajuće pripremljene prezentacije, aktivno učešće studenata u diskusiji o konkretnim pojedinačnim primerima. Studenti će u okviru nastave iz predmeta Klinička mikrobiologija biti upoznati sa: mikrobiološkim protokolima za dijagnostiku i praćenje infekcija različitih organskih sistema mikrobiološkim protokolima za dijagnostiku i praćenje infekcija imunokompromitovanih pacijenata principima i mogućnostima mikrobiološke dijagnostike importovanih, novih i pretećih infekcija problemom intrahospitalnih infekcija i ulogom mikrobiološke laboratorije u prevenciji transmisije i kontroli ovih infekcija praktičnim preporukama za tumačenje rezultata mikrobioloških testova

Studijski program: integrisane akademske studije medicine

Naziv predmeta: Klinička biohemija

Nastavnik/nastavnici: prof. dr Aleksandra J. Isaković, prof. dr Marija Plješa Ercegovac, prof. dr Tatjana Simić, prof. dr Nataša Petronijević, prof. dr Ivanka Marković, prof. dr Ana Savić Radojević, prof. dr Marija Matić, prof. dr Sonja Misirlič Denčić, Doc. dr Željka Stanojević, Doc. dr Tatjana Nikolić, Doc. dr Tatjana Đukić, Doc. dr Vesna Ćorić, Doc. dr Milica Velimirović, Doc. dr Anđelka Isaković, Ass dr cs med Tihomir Stojković, Ass dr Sašenka Vidičević, Ass dr Marija Jeremić, Ass dr Đurđa Jovanović, dr Milica Živković, dr Janko Zeković

Status predmeta: osnovni

Broj ESPB:

Uslov: upisana četvrta godina integrisanih akademskih studija

Cilj predmeta Osnovni cilj predmeta je: da upozna studente sa: a) da upozna studente sa osnovnim biohemijskim analizama koje se koriste u savremenoj  laboratorijskoj dijagnostici b) da osposobi studente da pravilno tumače rezultate biohemijskih testova u skladu sa odgovarajućom humanom patologijom.

Ishod predmeta Znanje stečeno u toku nastave biohemije, omogućava studentu da: a)ciljano traži odgovarajuće laboratorijske analize u skladu sa anamnestičkim podacima i kliničkim stanjem pacijenta b) pravilno interpretira biohemijski nalaz

Sadržaj predmeta Teorijska nastava 1. Referentni intervali osnovin biohemijskih analita 2. Standardni hematološki parametri 3. Biohemijski markeri inflamacije 4. Ispitivanje funkcije kardiovaskularnog sistema 5. Ispitivanje funkcije jetre 6. Ispitivanje funkcije bubrega 7. Ispitivanje funckije koštano-zglobno-mišićnog sistema 8. Tumorski markeri 9. Ispitivanje funkcije endokrinog sistema 10. Specifičnosti biohemijskih parametara u različitim stanjima i ćivotnim dobima (trudnoća/ dečiji uzrast/ starost) Praktična nastava Obuhvata interaktivno rešavanje test pitanja koja se nalaze u okviru teoretskih lekcija uz rešavanje kliničkih slučajeva odgovarajuće patologije.

Literatura 1. Autorizovani materijal i prezentacije 2. Tietz, Workbook of clinical chemistry, 5th edition, Philadelphia, 2012- odabrana poglavlja 3. Marshall WJ, Baugert SK. Clinical Biochemistry, 6th edition, Elsevier Limited, Philadelphia, 2008- odabrana poglavlja 4. Lecture Notes Clinical biochemistry, 9th edition, John Wiley & Sons, 2013 Više o studijskom programu: Program_cilj i ishod predmeta klinička biohemija NASTAVNICI I SARADNICI KATEDRE KLINIČKE BIOHEMIJE

• Autizam i rane dečije psihoze (dečija psihijatrija)
• Depresija i suicidnost: dijagnostika, terapija, prevencija
• Dijabetes i bolesti lipida
• Dijagnoza akutnih i hroničnih virusnih oboljenja jetre
• Dijagnoza alergijskih bolesti
• Engleski jezik IV
• Fizikalna terapija bola
• Klinička semiologija epilepsija
• Koma i moždana smrt
• Medicinska mikologija
• Medicinska terminologija – Latinski jezik
• Morbiditet i mortalitet od HIV bolesti u eri kombinovane antiretrovirusne terapije
• Osnovi sudskopsihijatrijskog veštačenja
• Pandemijski grip
• Procena i kontrola arterijskog pritiska
• Psihopatologija i terapija anksiozih poremećaja
• Pušenje i prevencija pušenja
• Savremena dijagnostika ishemijske bolesti srca
• Savremena terapija ishemijske bolesti srca
• Urgentna stanja u psihijatriji
• Urođeni i stečeni uzroci hemoragijskog sindroma
• Zapaljenske bolesti creva
• Zlostavljanje i zanemarivanje

Studijski program/studijski programi :Integrisan studije medicine studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: HIRURGIJA

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Prof. Dr Živan Maksimović

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 6

Uslov: položeni svi ispiti četvrte  godine studija

Cilj predmeta Cilj nastave iz hirurgije je da se student upozna sa svim savremenim oblastima hirurgije, opštom, abdominalnom, kardiovaskularnom, dečjom, endokrinom, grudnom, plastičnom, onkološkom, ortopedskom, traumatološkom,  neurohirurgijom i urologijom, kao i principima anestezije i reanimacije vitalno ugroženih bolesnika: a) patofiziološkim mehanizmima razvoja oboljenja koja se mogu lečiti hirurškim putem; b) savremenim principima kliničke, biohemijske i radiološke dijagnostika prema pojedinim oblastima; v) patogenetskim mehanizmom razvoja i lečenja komplikacija različitih hirurških oboljenja; g) postoperativnim tretmanom hirurških bolesnika; d) anesteziološkim i reanimatološkim principima u tretmanu ne samo hirurškog bolesnika.

Ishod predmeta Znanje stečeno u toku nastave iz hirurgije omogućava doktoru opšte medicine da: a) prepozna akutna hirurška oboljenja i obavi osnovne diferencijalno dijagnostičke procedure u cilju potvrđivanja dijagnoze; b) prepozna komplikacije osnovnih potencijalno hirurških bolesti; v) pravovremeno uputi pacijenta na adekvatna dodatna ispitivanja; g) zbrine manje povrede i opekotine u ambulantnim uslovima po savim hirurškim principima poštovanja asepse i antisepse i antitetanusne zaštite; d) na vreme prepozna eventualne komplikacije u postoperativnom toku pacijenata koji su otpušteni na kućno lečenje;

Sadržaj Opšta hirurgija – principi hirurške dijagnostike, metodi hirurške profilakse, povrede i rane, hirurške infekcije, krvavljenje i hemostaza, preoperativno lečenje hirurških bolesnika, hirurgija masovnih nesreća. Anesteziologija i reanimatologija – kardiopulmonalna i cerebralna reanimacije, šok, balans vode i elektrolita, acidobazna ravnoteža, transfuzija krvi, anestezija, terapija bolnih stanja. Digestivna hirurgija – klinička slika, dijagnostika i hirurgija jednjaka i dijafragme, želudca i duodenuma, tankog creva i apendiksa, žučne kese i žučnih puteva, jetre, pankreasa i slezine, kolona, anorektuma, kila, trbušnog zida retroperitoneuma, sindroma akutnog abdomena, peritonitisa, povreda abdomena i sindroma intestinalne opstrukcije. Vaskularna hirurgija – klasifikacija vaskularnih oboljenja, klinička slika, dijagnostika, lečenje i hirurgija povreda krvnih sudova, akutne ishemije, hronične ishemije, aneurizmatske bolesti, ishemijskih bolesti mozga, akutnih i hroničnih oboljenja vena. Principi endovaskularne hirurgije. Kardiohirurgija – klinička slika, dijagnostika, lečenje i hirurgija koronarne bolesti, stečenih srčanih mana, bolesti srčanih valvula, protezis endokarditisa, urodjenih srčanih mana odraslih, bolesti ascendentne aorte i luka aorte, povreda perikarda, srca i velikih krvnih sudova, tumora srca i perikarditisa.  Nefarmakološki tretman poremećaja srčanog ritma, transplantacija srca. Endokrina hirurgija – klinička slika, dijagnostika, indikacije i hirurško lečenje bolesti štitaste i paratireoidnih žlezda, nadbubrežnih žlezda i endokrinog pankreasa. MEN sindromi. Grudna hirurgija – patofiziološka osnova operacija u grudnom košu, operativni pristupi, klinička slika, dijagnostika indikacije i hirurgija tumora pluća, pleure i medijastinuma, spontanog pneumotoraksa, povreda grudnog koša, infekcija pluća pleure i medijastinuma. Komplikacije hirurškog lečenja. Ortopedija – traumatologija – klinička slika, dijagnostika, lečenje (konzervativno i hiruško) i komplikacije preloma uopšte, povreda šake, ruke, noge, kičmenog stuba karlice i kukova. Ortopedija – oboljenja – klinička slika, dijagnostika, lečenje (konzervativno i hirurško) i komplikacije koštano zglobnih infekcija, tumora koštano – zglobnog sistema, razvojnih poremećaja i oboljenja kičmenog stuba, kuka u dečjem, adolescentnom i odraslom uzrastu, kongenitalnih anomalija lokomotornog sistema, neuromuskularnih oboljenja i oboljenja velikih zglobova. Urologija – klinička slika, dijagnostika, hirurško lečenje i komplikacije anomalije bubrega i gornjih urinarnih puteva, neurogene disfunkcije donjeg urotrakta, inflamatornih procesa urotrakta, povreda bubrega, uretera, mokraćne bešike, uretre, genitalnih organa muškarca, TBCa urogenitalnih puteva, kalkuloze urotrakta, oboljenja prostate (benigne hiperplazije i karcinoma), tumora bubrežnog parenhima i gornjeg urotelijuma, tumora mokraćne bešike, oboljenja genitalnih organa muškarca. Infertilitet, erektilna disfunkcija, tranplanstacija bubrega. Neurohirurgija – klinička slika, dijagnostika, lečenje, hirurgija, komplikacije  intrakranijalne hipertenzije, kraniocerebralnih povreda i povreda kičmene moždine, cerebrovaskularnih bolesti, tumora CNSa, degenerativnih bolesti kičmenog stuba, kongenitalnih anomalije CNSa (dečja neurohirurgija), povreda i oboljenja perifernih nerava, infekcija CNSa. Hirurgija bola, poremećaja pokreta i epilepsije. Plastična hirurgija – klinička slika, klasifikacija, dijagnostika, lečenje opekotina, defekata kožnog pokrivača, dekubitusa, tumora kože, uraslog nokta i limfedema. Onkološka hirurgija – principi hirurgije solidnih malignih tumora, klinička slika, klasifikacija, dijagnostika, lečenje, hirurgija i komplikacije sarkoma mekih tkiva, raka dojke i melanoma kože. Dečja hirurgija – plastična i rekontruktivna hirurgija dečjeg uzrasta, neonatalna hirurgija, patologija ingvinalnog kanala i spoljašnjih genitalija kod dece, dečja urologija, dečja traumatologija koštano – zglobnog sistema, dečja abdominalna hirurgija, dečja ortopedija, kardiohirurgija i grudna hirurgija dečjeg uzrasta, urgentna stanja u dečjoj hirurgiji Medicina rada – procena radne sposobnosti nakon različitih hirurških zahvata, ortopedskih, gastrointestinalnih i uroloških. Epidemiologija – epidemiološke karakteristike traumatozima, i infekcija operativnog mesta. Fizikalna medicina i rehabilitacija – rana rehabilitacija kardiohirurških, vaskularnih, neurohirurških, ortopedskih i bolesnika u jedinicama intenzivne nege. Opšta hirurgija – hirurško pranje ruku, priprema operativnog polja, nega hirurška rane, incizija i drenaža površnih gnojnih kolekcija, sutura rane, privremena i trajna hemostaza, kompresivni zavij, sterilizacija zavojnog materijala i instrumenata u ambulantnim uslovima. Anesteziologija i reanimatologija – trostruki manevar otvaranja vazdušnog puta, postavljanje orofaringealnog tubusa, endotrahealna intubacija, plasiranje periferne venske kanile, veštačko disanje pomoću maske i ambu-balona, principi obogaćivanja gasne smese kiseonikom, prekordijalnii udarac, spoljašnja srčana masaža, primena reanimacionih medikamenata, EKG dijagnostika poremećaja srčanog ritma, degibrilacija srčanog mišića, davanje transfuzije krvi i krvnih derivata,određivanje ASA skora, tumačenje oksimetrije, monitoringa ventilacije pluća, izvođenje infiltracione anestezije, bloka nervnih pleksusa, neuroaksijalnih blokova. Uzimanje arterijske krvi za gasne analize i njihovo tumačenje. Digestivna hirurgija – fizikalni pregled trbuha, plasiranje nazogastrične sonde, eventracija kilnih otvora, manuelna repozicija hernije, digitalni pregled ampule rekti, primena klizme, promena diska i kese na stomi, previjanje i obrada komplikovanih i dehisciranih rana, skidanje konaca sa nekomplikovanih rana, priprema operativnog preparata za patohistološku analizu, tumačenje nativnih radiografija trbuha, endoskopski pregledi, ultrazvučni pregled trbuha, kompjuterizovana tomografija trbuha, analiza tuorskih markera. Vaskularna hirurgija – palpacija ekstremiteta, procena stepena ishemije ekstremiteta, palpacija perifernih pulseva, pregled površnog, dubokog i komunikantnog venskog sistema, palpacija aorte, detekcija šumova, hemostaza digitalnom kompresijom, kompresivnih zavojem, Esmarhovom povreskom, pneumatskom manžetom, tamponadom rane, hirurškim šavom, termokauterom, ligaturom krvnog suda, plasiranje elastičnog zavoja i elastičnih čarapa, izvođenje različitih testova u pregledu vaskularizacije ekstremiteta, obrada dijabetskog stopala, nekrektomija, previjanje bolesnika sa fasciotomijom. Kardiohirurgija – inspekcija vrata, palpacija, perkusija i auskultacija pluća i srca, registovanje i tumačenje EKGa, uvođenje centralnog venskog katetera i merenje centralnog venskog pritiska, insercija elektroda za privremeni pes mejker, kontrola pacijenta sa implatiranim pes mejkerom, pregled venskog sistema radi uzimanja grafta, punkcija perikarda, punkcija i drenaža toraksa, auskultacija prirodne i mehaničke valvule, vađenje torakalnih drenova spoljašnja i unutrašnja masaža srca. Endokrina hirurgija – fizikalni pregled vrata, fizikalni pregled bolesnika uz uočavanje postojanja pojedinih endokrinopatija, aspiraciona biopsija štitaste žlezde, analiza biohemijskih i hormonskih nalaza bolesnika sa endokrinopatijama. Grudna hirurgija – utvrđivanje prisustva tečne kolekcije i vazduha u pleuralnom prostoru, palpacija uvećanih vratnih i aksilarnih limfnih žlezda, fizikalni nalaz kod pacijenta sa stenozom traheje, analiza radiografskih nalaza kod različitih patoloških procesa u grudnom košu, priprema sterilnog sistema za pleuralnu drenažu, transport bolesnika sa drenažom grudnog koša, pleuroskopija, bronhoskopija, perkutana biopsija pleure, zida grudnog koša i pluća, terapijski postpuci kod povreda grudnog koša, preloma rebara i grudne kosti, postpuak sa tečnim sadržajem evakuisanim iz pleuralnog prostora. Ortopedija – trumatologija – pregled kože povređenog ekstremiteta, procena obima pokreta povređenih zglobova gornjih i donjih ekstremiteta i kičme, merenje obima i dužine ekstremiteta, ispitivanje stabilnosti zglobova gornjih i donjih ekstremiteta, postupak sa izlivom u kolenu, punkcija zglobova, imobilizacija kramerovom šinom gornjih i donjih ekstremiteta, postavljanje osmice, mitele, fiksacionih zavoja zglobova, transport amputiranog ekstremiteta, procena radiografskih nalaza kod preloma gornjih i donjih ekstremiteta, kičme i karlice, sutura fleksornih i ekstenzornih tetiva. Ortopedija – oboljenja – prepoznavanje osnovnih elemenata kliničke slike akutne koštane infekcije, pregled pacijenata sa tumorom lokomotornog sistema, algoritam dijagnostike tumora lokomotornog sistema, prepoznavanje kifotičnih i skoliotičnih deformacija kičme, tumačenje ultrazvučnog nalaza dečijeg kuka, pregled kukova odojčeta, adolescenta i odraslog, tipovi hramanja, osovinski poremećaji kolena. Urologija – palpacija bubrega, bimanuelna palpacija bešike, digitorektalni pregled prostate, fizikalno ispitivanje genitalija muškarca, vaginalno ispitvanje urotrakta, kateterizacija mokraćne bešike muškarca i žene, punkcija mokraćne bešike, ispiranje mokraćne bešikeuzimanje urina na nalazie, dijagnostika u urologiji, perkutane i endoskopske litotripsije. Neurohirurgija – neurološki pregled odraslih, pregled pacijenta sa poremećenim stanjem svesti, ovrada i tansport politraumatizovanog pacijenta sa poremećenim stanjem svesti, obrada rane poglavine, privremena i stalna hemostaza povreda krvnih sudova poglavine, evakuacija potkožnih epikranijalnih hematoma, skidanje konaca, kraniotomija, neurološki pregled dece i dece poremećenog stanja svesti, pregled kičmenog stuba, testovi isteѕanja, pregled perifernih nerava. Plastična hirurgija –  uzimanje kožnog transplantata, pokrivanje defekta kože režnjem, negovanje transplantirane kože, priprema opečenog pacjenta za transport, obrada opekotinske rane, priprema uraslog nokta za operativni zahvat, pražnjenje gnojne potkožne kolekcije, izračunavanje potrebne tečnosti kod velikih opekotina, Onkološka hirurgija – pregled dojke kod žena i muškaraca, pregled pigmentnih tumora, aspiraciona biopsija, ultrazvučni i mamografski pregled dojke i mekih tkiva, tumačenje nivoa tumorskih markera kod različitih vrsta malignih tumora. Dečja hirurgija – pregled i ishrana deteta sa racepom usne i nepca, obrada opekotina kod dece, plasiranje nazogastrične sonde novorođenčetu, klizma kod novorođenčeta, ptrvijanje omfalocele, dilatacija anusa hegarom, pregled ingvinuma i varijeteta ingvinalne hernije kod dece, taksis, pregled akutnog skrotuma i varikokele, otklanjanje adhezija prepucijuma ili malih usana u lokalnoj anesteziji, suprapubična drenaža, rekonstrukcija uretre kod hipospadija, načini uzimanja urina u dečjoj urologiji, plasiranje katetera u dece, imobilizacija ekstremiteta u dečjem uzrastu, repozicija jednostavnih preloma, pregled abdomena kod dece, rektalni tuše, rektalni kateter, plauralne punkcije kod deteta, postoperativna nega deteta sa urođenom srčanom manom, hidrostatka dezinvaginacija. Medicina rada – obrada pacijenta sa povredama centralnog i perifernog nervnog sistema i posle neurohirurških procedura za procenu radne sposobnosti. Procena radne sposobnosti bolesnika sa najčešćim ortopedskim obljjenjima i povredamam sa hirurškim oboljenjima trbuha i grudnog koša , kao i urološkim bolestima. Fizikalna medicina – rana rehabilitacija hirurških bolesnika u intenzivnoj i poluintenzivnoj nezi, specifičnosti rehabilitacije kardiohirurških, vaskularnih, neurohirurških i ortopedskih bolesnika. Ortopedska pomagala.

Literatura Biće dostavljena na predavanju.

Program nastave

Nastava iz ginekologije i akušerstva za studente Medicinskog fakulteta obavlja se u IX i X semestrau u vidu teorijskih predavanja i praktičnih vežbi, koji se odvijaju svaki dan, po sistemu paralelne nastave. Teorijska nastava održava se  na Klinici za Ginekologiju i akušerstvo  Kliničkog centra Srbije svakodnevno,  a studenti su podeljeni u pet grupa. Praktična nastava za dve trećine studenata odvija se na Klinici za Ginekologiju i akušerstvo KCS. Jedna trećina studenata praktičnu nastavu ima na Ginekološko-akušerskoj klinici „Narodni Front“. Kliničke vežbe vode svi nastavnici i asistenti. U IX semestru  svaki student nedeljno ima 2 časa teorijske nastave i to 1 čas iz ginekologije i 1 čas iz akušerstva, 2 časa praktične nastave iz ginekologije i  1 čas  akušerskih vežbi na fantomu.  Studenti  imaju  8  seminara, 4 seminara iz ginekologije i 4 seminara iz akušerstva.  U X semestru svaki student  nedeljno ima 2 časa teorijske  nastave i to 1 čas iz ginekologije i 1 čas iz akušerstva, i 3  časa praktične nastave iz ginekologije. U X semestru studenti polažu kolokvijum iz celokupnog gradiva za IX i X semestar. U IX i X semestru studenti imaju izbornu nastavu iz ginekologije i akušerstva  i to  iz 9 izbornih predmeta. U okviru redovne nastave studenti provode  i 7 dana internatske nastave i vežbi u porodilištu.

Ciljevi predmeta sa očekivanim ishodom
Cilj našeg predmeta je da studenti steknu osnovna teoretska i praktična znanja iz ginekologije i akušerstva koja će im poslužiti kao lekarima opšte prakse da uspešno reše probleme i situacije sa kojima se budu susretali u svom radu.

Sadržaj predmeta – glevne oblasti:
Predmet ginekologija i akušerstvo se sastoji iz tri celine odnosno tri dela. To su Ginekologija, Akušerstvo i Praktično porodiljstvo i akušerske operacije.
U IX semestru studenti imaju 30 časova teoretske nastave i to 15 časova iz ginekologije i 15 časova  iz akušerstva. Pored toga studenti imaju 8 seminara i to 4 seminara iz ginekologije i 4 seminara iz akušerstva.Svaki student u IX semestru ima 30 časova kliničkih vežbi iz ginekologije i 15 časova akušerskih vežbi na fantomu. Studenti koji se odluče za izbornu nastavu iz ginekologije i akušerstva imaju 30 časova nastave i to 15 časova predavanja i 15 časova  vežbi i seminara. Svaki student je obavezan da u toku IX ili X semestra odvežba i 7 dana internatskih vežbi u porodilištu. U X semestru studenti imaju 30 časova teoretske nastave tj 15 časova predavanja iz ginekologije i 15 časova predavanja iz akušerstva. Svaki student ima i 45 časova kliničkih vežbi iz ginekologije.

Kliničke vežbe
Posle vežbi na fantomu studenti se dele u manje grupe od 4-5 studenata za kliničke vežbe iz ginekologije. Kliničke vežbe se obavljaju u nastavnim bazama i to u ambulantama poliklinike, dnevne bolnice, ginekološkim odeljenjima, odeljenju za preoperativnu pripremu pacijenata, odeljenju za visokorizične trudnoće, odeljenju steriliteta i kabinetu za ultrazvuk. Ovim vežbama rukovode asistenti i nastavnici. One se sastoje iz ginekoloških bimanuelnih pregleda, pregleda pod spekulumom, spoljnjeg i unutrašnjeg pregleda trudnica i uzimanja anamneze. Istovremeno se studentima prikazuju manje ginekološke operacije: eksplorativne kiretaže, završavanje nekompletnih pobačaja, biopsije, punkcije Douglasovog prostora. Studenti asistiraju pri ovim intervencijama.

Vežbe na fantomu
Ove vežbe vode  profesori i docenti. Studenti se na fantomu upoznaju  sa fiziologijom normalnog porođaja, blizanačke trudnoće, karličnog stava kao i porođajima kod patoloških položaja ploda, naleganja i rotacije glave. Zatim se uvežbavaju akušerske operacije  kao što su aplikacija klešta, vakum-ekstraktora, spoljni, unutrašnji i kombinovani okret, embriotomije. Prikazuju se i filmovi iz napred navedenog gradiva. U toku nastave na fantomu naročito se insistira na aktivnom učešću studenata.Vežbe na fantomu su pored ostalog priprema za praćenje nastave u internatu.

Internatske vežbe
Da bi se upoznali sa porođajem, pratili njegov tok i praktično ga sprovodili, studenti provode po 7 dana u toku IX ili  X semestra u internatu smeštenom u svojim potpuno odvojenim prostorijama  uz porodilište. Prilikom stupanja u internat svaki student pred nastavnikom polaže pristupni kolokvijum iz fiziologije porođaja i trudnoće. Poslednjeg dana boravka u internatu polaže se  kolokvijum u vidu testa, koji obuhvata gradivo patologije trudnoće i porođaja.  Pristupni kolokvijum ima cilj da stimulira studente da spremni prate praktični deo nastave u internatu. Prema našem dosadašnjem iskustvu, ovaj vid nastave znatno pomaže studentima da savladaju nastavu iz akušerstva. U toku internatskih vežbi studenti pre svega rade u porodilištu, vršeći spoljne i unutrašnje preglede trudnica, obavljajući manje akušerske operacije- manuelne revizije materične duplje i ekstrakcije posteljice i asistirajući pri većim operacijama. Za internatske vežbe je posebno zadužen jedan nastavnik. Studentima je u toku boravka u internatu zabranjeno da odlaze na druga odeljenja klinike i da primaju posete.Ova mera je neophodna prevencija protiv širenja intrahospitalne infekcije. Pre stupanja u internat nad studentima se vrši bakteriološki pregled grla i nosa, radi pronalaženja kliconoša i onemogućavanja njihovog dodira sa porodiljama i novorođenčadima. Inficirani studenti se leče, pa im se tek posle kontrolnog negativnog nalaza brisa dozboljava ulazak u internat.

Način provere znanja i ocenjivanje

U toku izvođenja nastave vrši se provera znanja studenata kroz seminare, kolokvijume i testove. Pre ulaska studenata u internat studenti polažu ulazni kolokvijum a po završenom internatu polažu test. Provera teoretskog znanja u IX semestru vrši se kroz seminare.
Studenti na kraju H semestra usmeno polažu završni kolokvijum iz celokupnog teoretskog gradiva iz ginekologije i akušerstva za IX i X semestar.
U toku izvođenja praktične nastave insistira se na aktivnom učešću studenata pri čemu se svakodnevno proverava znanje studenata.

Završni ispit
Uslov za polaganje ispita iz ginekologije i akušerstva je da je student redovno prisustvao predavanjima i vežbama, da je položio kolokvijum u X semestru, da je odvežbao internat  i položio kolokvijum u internatu, kao i da je položio druge  predmete koji su određeni  Statutom fakulteta. Ispiti se sastoje iz praktičnog i teorijskog dela. U oba dela učestvuju samo nastavnici- docenti i profesori. U praktičnom delu ispita student uzima samostalno istoriju bolesti, vrši spoljni i unutrašnji akušerski pregled ili bimanuelni ginekološki pregled i pregled pod spekulumom. Nezadovoljavajući odgovor na praktičnom ispitu onemogućava izlazak na teorijski deo ispita. Na teorijskom delu ispita student izvlači pet pitanja: jedno iz akušerskih operacija, jedno iz fiziologije trudnoće i porođaja, jedno iz patologije trudnoće i dva iz ginekologije. Sistem ispita je tako organizovan da se što je moguće više objektivizira ovaj deo nastavnog procesa.

Rasporedi vežbi i predavanja

Trajanje nastave i nastavne metode
Nastava iz ginekologije i akušerstva traje 2 semestra. Za predavanja nastavnici najviše  koriste slajd prezentacije. Ginekološke i akušerske vežbe se izvode  na pacijentima a akušerske vežbe se izvode još i na fantomu.

Preduslovi za pohađanje predmeta
Preduslovi za pohađanje predmeta su da je student odslušao, odvežbao i položio predmete koji su Statutom regulisani.

Raspored nastave
Nastava iz ginekologije i akušerstva se odvija po rasporedu za predavanja i vežbe koji su dole navedeni.

IX SEMESTAR – PREDAVANJA IZ GINEKOLOGIJE

1. Embriologija i anatomija genitalnih organa žene
2. Hormoni, uloga i njihovo određivanje u ginekološkoj praksi
3. Dijagnostički postupci u ginekologiji: a) ultrazvuk, CT i NMR, b)HSG, histeroskopija, laparoskopija, c) citologija i kolposkopija
4. Životna  doba žene
5. Fiziologija menstrualnog ciklusa
6. Poremećaji menstrualnog ciklusa
7. Amenoreja
8. Policistični ovarijumi, policistični ovarijalni sindrom
9. Endometrioza
10. Dismenoreja, premenstrualni sindrom, hronični pelvični bol
11. Infertilitet
12. Nove mogućnosti u asistiranoj reprodukciji
13. Planiranje porodice: a) kontracepcija, b) sterilizacija
14.  Namerni prekid trudnoće: a) u prvom trimestru, b) u odmakloj trudnoći
15. Psihosomatski i seksualni problemi u ginekologiji: gubitak telesne težine, anoreksija, gojaznost

IX SEMESTAR – PREDAVANJA IZ  AKUŠERSTVA

1. Gametogeneza, fertilizacija i implantacija
2. Morfološki i funkcionali razvoj embriona i fetusa
3. Razvoj i morfologija posteljice i pupčanika
4. Fiziološka uloga posteljice i plodove vode
5. Adaptacija organizma na trudnoću: a) endokrine i parakrine promene, b) uterus, dojke c) metabolizam, d) hemodinamika
6. Dijagnoza i nadzor trudnoće i stanja ploda
7. Fiziologija i inicijacija porođaja, mehanizam normalnog porođaja
8. Vođenje porođaja i zbrinjavanje novorođenčeta
9. Nepravilnosti porođaja uslovljene porođajnim putevima
10. Nepravilnosti porođaja izazvane neadekvatnim kontrakcijama materice
11. Nepravilnosti porođaja izazvane poremećajima prezentacije, položaja i rotacije
12. Puerperijum
13. Preterminski i postterminski porođaj
14. Višeplodna trudnoća: etiologija, vođenje trudnoće i porođaj
15. Karlična prezentacija: etiologija, vođenje trudnoće i porođaj

IX SEMESTAR – SEMINARI IZ GINEKOLOGIJE

1. Životna doba žene
2. Policistični ovarijumi, policistični ovarijalni sindrom
3. Dismenoreja, premenstrualni sindrom, hronični pelvični bol
4. Planiranje porodice: a) kontracepcija, b) sterilizacija

IX SEMESTAR – SEMINARI IZ AKUŠERSTVA

1. Adaptacija organizma na trudnoću: a) endokrine i parakrine promene, b) uterus, dojke c) metabolizam, d) hemodinamika
2. Dijagnoza i nadzor trudnoće i stanja ploda
3. Puerperijum
4. Višeplodna trudnoća: etiologija, vođenje trudnoće i porođaj

X SEMESTAR – PREDAVANJA IZ GINEKOLOGIJE

1. Nepravilnosti razvoja genitalnih organa žene i interseksualizam
2. Infekcije donjih genitalnih organa i polno prenosive bolesti
3. Pelvične inflamatorne bolesti
4. Ektopična trudnoća
5. Benigne i premaligne promene  vulve, vagine i cerviksa
6. Maligna oboljenja donjih genitalnih organa
7. Benigni i maligni tumori uterusa
8. Benigni i maligni tumori jajovoda i jajnika
9. Poremećaji statike genitalnih organa: a) povrede i fistule, b) uretro/cistocela, c) rekto/enterocela, d) prolaps uterusa
10. Medikamentozna terapija u ginekologiji
11. Operacije u ginekologiji
12. Bolesti dojke
13. Menopauza i premenopauzalna tranzicija
14. Akutni abdomen u ginekologiji – diferencijalna dijagnoza
15. Sudsko-medicinski problemi u ginekologiji

X SEMESTAR –  PREDAVANJA IZ AKUŠERSTVA

1. Krvavljenja u prvoj polovini trudnoće: a) pobačaji, b) promene na grliću i vagini
2. Krvavljenja u drugoj polovini trudnoće
3. Šok u akušerstvu i diseminovana intravaskularna koagulopatija
4. Gestacijske trofoblastne bolesti
5. Hipertenzivni sindrom u trudnoći
6. Endokrine bolesti i trudnoća
7. Bolesti srca i hematološki poremećaji i trudnoća
8. Sistemske bolesti, oboljenja urinarnog, respiratornog, gastrointestinalnog, neurovegetativnog trakta i trudnoća
9. Infekcije tokom trudnoće
10. Rh i ABO aloimunizacija – imunološki aspekti trudnoće
11. Zastoj u rastu ploda
12. Hidramnion, oligoamnion, korektibilne anomalije ploda
13. Prenatalna dijagnostika, genetsko savetovalište i invazivni postupci u perinatologiji
14. Patološki puerperijum
15. Vitalna statistika: a) maternalni mortalitet, b) mrtvorođenost i neonatalna smrt, c) perinatalni mortalitet

Navedena predavanja su i ispitna pitanja.

Preporučena literatura

Obavezna literatura za studente:

1. Ginekologija i akušerstvo: udžbenik za studente medicine. Katedra za ginekologiju i akušerstvo, grupa autora-nastavnika. Urednici: Plećaš D., Stanimirović B., Stanković A., Vasiljević M. Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, CIBID,  Beograd, 2019.
2. Uvod u porodiljstvo. Udžbenik za studente medicine. Katedra za ginekologiju i akušerstvo, grupa autora-nastavnika. Urednici: Petronijević M., Rakić S. Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, CIBID,  Beograd, 2019.

Za one koji žele više informacija:

1. Hipertenzija u trudnoći. Udžbenik za poslediplomsku nastavu. Katedra za ginekologiju i akušerstvo, grupa autora-nastavnika. Urednici: Vrzić-Petronijević S., Petronijević M. Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, CIBID,  Beograd, 2020.
2. Humana reprodukcija. Udžbenik za poslediplomsku nastavu. Katedra za ginekologiju i akušerstvo, grupa autora-nastavnika. Urednik Radunović N. . Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet,  Beograd, 2013.
3. Ginekologija. Udžbenik za poslediplomsku nastavu. Katedra za ginekologiju i akušerstvo, grupa autora-nastavnika. Urednik Petković S . Elit medika Beograd, 2004.
4. Ginekološke operacije. Mladenović D. Beograd, 1996.
5. Williams Obstetrics 25^th edition. Cunningham, and al. Eds. McGraw Hill ,USA, 2018.
6. Williams Gynecology 4^th edition. Hoffman, and al. Eds. McGraw Hill, USA, 2020.
7. Danforth’s Obstetrics and Gynecology 10^th edition. Gibbs, and al. Eds. Lippincott Williams and Wilkins,USA, 2008.

Status predmeta: obavezan
Broj ESPB: 3
Uslov: položeni svi ispiti druge godine studija

Cilj predmeta
Osnovni cilj predmeta je da studente upozna:

• fizičkim osnovama primene otvorenih izvora jonizujućeg zračenja u dijagnostici i terapiji
• osnovnim principima zaštite bolesnika i medicinskog osoblja u izvođenju dijagnostičkih i terapijaskih procedura u nuklearnoj medicini
• sa osnovnim informacijama o primeni radioaktivnih izotopa u dijagnostici, lečenju i medicinskim istraživanjima

Ishod predmeta

Znanje stečeno u toku nastave nuklearne medicine omogućava doktoru medicine da:

• savlada, usvoji osnovne kliničke indikacije za primenu nuklearno-medicinskih dijagnostičkih metoda za efikasno postavljanje dijagnoze bolesti i praćenje efikasnosti terapije.
• privilno interpretira nuklearno- medicinski nalaz na osnovu koga
• treba da primeni ili usmeri bolesnika na odgovarajuće lečenje.

Sadržaj

Teorijska nastava

Primena radioaktivnih izotopa u dijagnostici oboljenja CNS-a, kardiovaskularnog, respiratornog,endokrinog, gastrointestinalnog, hepatobilijarnog, urinarnog i kostnog sistema, kao i hematoloških oboljenja. Osnovi radionuklidne terapije.

Praktična nastava
Osnovi interpretacije scintigrafkih nalaza po pojedinim sistemima i organima.

Literatura
Nuklearna medicina, urednici: Han R, Obradović B., Pavlović S., Medicinski fakultet u Beogradu, 2008

Studijski program/studijski programi: Integrisane akademske studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: Pedijatrija

Šef katedre: Prof.dr Nada Krstovski Zamenik šefa katedre: doc. dr Jelena Martić, Sekretar: doc. dr Predrag Rodić

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 10

Uslov: položeni ispiti četvrte godine studija

Cilj predmeta. Cilj nastave je da studenta upozna sa osobenostima fiziologije i patologije svih uzrasnih kategorija koje pripadaju pedijatrijskoj medicini, od neonatalnog uzrasta do adolescencije.

Ishod predmeta Ukupna nastava će omogućiti da budući lekari ovladaju svim veštinama i znanjima koje omogućavaju odgovarajuću prevenciju oboljevanja dece i adolescenata, kao i dijagnostičko-terapijski pristup obolelom detetu, uključujući i kriterijume pravovremene i odgovarajuće trijaže.

Sadržaj predmeta Teorijska nastava, praktična nastava (vežbe, seminari, klinički rad u prijemno-trijažnoj ambulanti i na dežurstvu na klinici) i izborna nastava. pedijatrijska propedevtika sa usmeravanjem prema specifičnostima kliničkog pregleda i dijagnostike opšta pedijatrijska problematika sa teorijskim i praktičnim aspektima rasta i razvoja, ishrane, kao i poremećaja prometa vode i elektrolita posebni problemi pedijatrijske patologije vezani za određene uzrasne kategorije i/ili pojedine organe i organske celine izborna nastava: pojedine važne oblasti pedijatrije od posebnog značaja za rad lekara na svim nivoima zdravstvene zaštite

Literatura Perišić V, Janković B. i grupa autora: „Pedijatrija za studente medicine“ , Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2010.

Studijski program: Integrisane akademske studije medicine
Naziv predmeta: Socijalna medicina
Šef katedre: Prof. dr Dejana Vuković
Status predmeta: Obavezan
Broj ESPB:  3

Cilj predmeta
Upoznati studente sa:
a) osnovnim principima I strategijama koje se u zajednici organizuju u cilju unapređenja zdravlja stanovništva
b) metodama procene zdravlja stanovništva
c) elementima i principima funkcionisanja sistema zdravstvene zaštite
d) planiranjem i menadžmentom u zdravstvenoj zaštiti
e) međunarodnim organizacijama i programima za zdravlje

Ishod predmeta
Znanje stečeno u toku nastave socijalne medicine omogućava doktoru medicine da:
a) prepozna zdravstvene probleme u zajednici, odredi prioritete, planira i implementira intervencije za unapređenje zdravlja u zajednici
b) primenjuje metode zdravstveno vaspitnog rada u okviru primarne, sekundarne i tercijarne prevencije
c) primenjuje metode za procenu kvaliteta rada u zdravstvenoj zastiti i mere unapređenja kvaliteta
d) razvija timski rad i saradnju sa drugim zdravstvenim radnicima i saradnicima

Sadržaj pedmeta
Teorijska nastava
Koncept zdravlja i merenje zdravstvenog stanja. Savremeni pojam i organizacija zdravstvene zaštite. Sistemi zdravstvene zaštite. Zdravstvena politika. Menadžment u zdravstvenoj zaštiti. Procena zdravstvenih tehnologija i kvalitet zdravstvene zaštite. Promocija zdravlja. Zdravstveno vaspitanje. Međunarodna zdravstvena saradnja.
Praktična nastava
Izvori podataka i pokazatelji za merenje zdravstvenog stanja. Izvori podataka i pokazatelji za merenje zdravstvenog stanja. Mere zdravstvene zaštite pojedinih grupacija stanovništva. Metode zdravstveno vaspitnog rada.

• Endokrina hirurgija
• Engleski jezik V
• Hiperbilirubinemija kod novorođenčadi
• Hirurško lečenje komplikacija arterioskleroze
• Infekcije u ginekologiji
• Koma i moždana smrt
• Kontracepcija
• Kraniocerebralne povrede
• Medicinska terminologija – Latinski jezik
• Medijske kampanje u promociji
• Modulacije imunskog odgovora – naučne činjenice nasuprot markentiškoj manipulaciji
• Neuroonkologija
• Oksidativni stres u humanoj patologiji
• Opstruktivni ileus
• Osnovi kliničko biohemijske dijagnostike
• Pedijatrijska hematologija i onkologija
• Pedijatrijska kardiologija
• Pedijatrijske infektivne bolesti
• Prehospitalna pedijatrija
• Problemi humane reprodukcije
• Rehabilitacija spinalnih lezija
• Rehabilitacija vaskularnih oboljenja
• Savremeno praćenje trudnoće
• Tropske i parazitske bolesti
• Tumori pluća
• Urgentna stanja u dečijoj hirurgiji

• Akutni abdomen
• Arterijska hipertenzija kod dece
• Benigna hiperplazija prostate
• Bioetika V
• Dijagnostičke i terapijske endoskopske metode u digestivnoj hirurgiji i urologiji
• Engleski V
• Estetska hirurgija
• Hirurško lečenje komplikacija arterioskleroze
• Inegalitet ekstremiteta
• Infertilitet – savremena dijagnostika i lečenje
• Inicijalni tretman teške traume
• Joni i niskomolekularna jedinjenja u biološkim procesima
• Koma i moždana smrt
• Kraniocerebralne povrede
• Krvarenja iz gastrointestinalnog trakta
• Lečenje osteoporotičnih preloma
• Magnezijum i zdravlje
• Medicina zasnovana na dokazima
• Medicinska terminologija – Latinski jezik
• Metali i njihova uloga u normalnim i patološkim stanjima
• Minimalno invazivne procedure u digestivnoj hirurgiji
• Molekularna farmakologija kardiovaskularnih lekova
• Neuroonkologija
• Principi funkcionisanja i način korišćenja bioinformatičkih baza podataka i alata
• Principi hirurgije malignih solidnih tumora
• Rana dijagnostika malignih bolesti u ginekologiji
• Rehabilitacija kod urođenih anomalija
• Savremeno vođenje porođaja
• Terapija bola
• Traumatološka rehabilitacija
• Tumori pluća
• Ultrazvuk u akušerstvu i ginekologiji
• Zdravlje mladih
• Značaj primene ultrazvuka u ginekologiji i perinatologiji
• Uvod u hemodinamiku
• Laboratorijska dijagnostika
• Oksidativni stres u humanoj patologiji
• Fiziološke osnove seksualnosti

Studijski program/studijski programi :Integrisane akademske studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: Oftalmologija

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Prof. Dr Miloš Jovanović

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 5

Uslov: položeni svi ispiti pete  godine studija

Cilj predmeta je da upozna studente sa: a) osnovama embriologije, anatomije i histologije oka b) refrakcijom i akomodacijom oka v) osnovama binokularnog vida i poremećajima binokularnog vida g) osnovnim oboljenjima očne jabučice, adneksama oka i očnim živcem (kliničkom slikom, dijagnostikom i lečenjem) d)funkcionalnim ispitivanjima vida (kolorni vid, vidno polje, adaptacija) e) najčešćim vrstama povreda oka i pružanjem prve pomoći kod tih povreda ž) hitnim stanjima u oftalmologiji (vaskularni incidenti retinalne cirkulacije, pojedine povrede i akutni glaukom) z) najčešćim uzrocima slepila, mogućnostima prevencije slepila, i medicinskim i socijalnim značajem slepila

Ishod predmeta Znanje stečeno u toku nastave oftalmologije za vreme studija medicine, omogućava lekaru opšte prakse da: a) na vreme prepozna anomalije na očima i adneksama oka i da takvu decu uputi oftalmologu b) uoči potrebu za nošenjem naočara kod dece i odraslih i uputi ih oftalmologu v) na vreme prepozna razrokost kod male dece i odmah ih uputi oftalmologu g) prepozna i dijagnostikuje osnovna oboljenja, leči ih samostalno ili učestvuje u njihovom lečenju po predlogu oftalmologa d) da ume da pročita nalaze osnovnih funkcionalnih ispitivanja vida (kolornog vida, vidnog polja, adaptacije) e) na vreme utvrdi postojanje povreda oka i pruži odgovarajuću prvu pomoć kod tih povreda. To se posebno odnosi na pružanje prve pomoći kod kauzoma ž) brzo i pravilno dijagnostikuje hitna stanja vezana za oko i pruži odgovarajuću neodložnu pomoć z) učestvuje u prevenciji slepila bilo zbog oboljenja bilo zbog povreda oka

Sadržaj Teorijska nastava obuhvata osnove anatomije, histologije kao i osnovna oboljenja svih delova oka: očnih kapaka, suznog aparata, vežnjače, rožnjače, beonjače, sudovne opne, očnog sočiva, staklastog tela, mrežnjače, vidnog živca. Pored toga teorijska nastava obuhvata i predavanja iz refrakcije i akomodacije, binokularnog vida i poremećaja binokularnog vida, oboljenja orbite, povreda oka, hitnih stanja u oftalmologiji i predavanje iz oblasti prevencije, zdravstvenog i socijalnog značaja slepila. Praktična nastava obuhvata specifičnost oftalmološkog pregleda oftalmološku anamnezu i njenu interpretaciju. Student se upoznaje sa osnovnim funkcionalnim ispitivanjem vida (vidna oštrina, vidno polje, adaptacija), upoznaje osnovna oftalmološka oboljenja prepoznavanjem karakterističnih znaka na očima. Savladava direktnu oftalmoskopiju na široku i na usku zenicu prepoznavajući fiziološki izgled očnog dna i osnovne patološke promene na fundusu.

Literatura Oftalmologija, urednik Litričin O, Blagojević M, Cvetković D, 13 izdanje, Elit Medika, Beograd, 2004. Oftalmologija – praktikum, urednik Blagojević M, Cvetković D, Medicinski fakultet, Beograd, 2002

Studijski program/studijski programi :Integrisane studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: Otorinolaringologija i maksiloficijalna hirurgija

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Prof.dr Vojko Đukić

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 6

Uslov: položeni svi ispiti pete  godine

Cilj predmeta Otorinolaringologija i maksilofacijalna hirurgija je da studenti medicine steknu znanja iz ove oblasti,neophodna lekaru opšte medicine. Studen ti se upoznaju sa specifičnostima ORL oboljenja,njihovom patoanatomijom,patoge nezom,simptomatologijom,dijagnostičkim postupcima kao i savremenim metodama lečenja.

Ishod predmeta Kroz teoretsku nastavu studenti medicine upoznaju bolesti i patoanatomska stanja koja će najčešće sretati u praksi.Kroz praktičnu nastavu studenti se osposobljavaju da učine standardne preglede iz oblasti uva,grla i nosa i takođe stiču neophodnu veštinu za dijagnozu i rešavanje nekih hitnih stanja iz ove oblasti.Kroz seminarsku nastavu studenti se temeljno upoznaju sa najavažnijim stanjima iz otorinolaringologije i maksilofacijalne hirurgije

Sadržaj predmeta Teorijska nastava Kroz teoretsku nastavu(otologija i audiologija-7 časova,rinologija-5 časova,faringologija -3 časa,laringologija,traheobronhologija.ezofagologija i fonijatrija- 9 časova,maksilofacijalna patologija-4 časa) studenti saznaju simptome bolesti, dijagonstičke postupke kao i osnove konzervativnog lečenja bolesti.Takođe se upoznaju sa principima hirurškog lečenja određenih bolesti.Posebno se upoznaju sa urgentnim stanjima oz oblasti ovog predmeta kao i nužnim postupcima potrebnim za njihovo zbrinjavanje.Teroijskom nastavom takođe dobijaju informacije o najnovijim dostignućima u ovoj oblasti Praktična nastava:Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad Kroz praktičnu nastavu studenti se osposobljuju da naprave pregled uva,nosa,ždrela i grla i stiču neophodne veštine za rešavanje nekih stanja iz oblasti ovog predmeta(kauterizacija i tamponada kod epistakse,odstranjenje stranog tela spoljašnjeg slušnog hodnika,odstranjenje stranog tela nosa i orofarinksa,aspiracija sekreta iz nosa,primena aerosol terapije,promena trahealne kanile).Upoznaju principe rešavanja respiratorne insuficijencije izazvane akutnom obstrukcijom larinksa i traheobronhijalnog stabla.Dobijaju bliže informacije o nekim specifičnim oblastima otorinolaringologije(Audiologija,Fonijatrija) kao i saznanja o endoskopskim zahvatima u ORL

Literatura Katedra za otorinolaringologiju sa maksilofacijalnom hirurgijom:OTORINOLALARINGOLOGIJA SA MAKSILOFACIJALNOM HIRURGIJOM za studente medicine,Medicinski fakultet u Beogradu, Beograd 2004. Katedra za otorinolaringologiju i maksilofacijalnu hirurgiju:PRAKTIKUM IZ OTORINOLARINGOLOGIJE,Medicinski fakultet u Beogradu-CIBIF,Beograd 1992

Studijski program/studijski programi :Integrisane akademske studije medicine

Vrsta i nivo studija: studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: Higijena sa medicinom rada

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Prof dr Kocijančić I. Radojka

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 6

Uslov: položeni svi ispiti pete godine

Cilj predmeta Savladavanje znanja i veština u oblasti faktora životne sredine i ishrane u očuvanju i unapređenju zdravlja.

Ishod predmeta U okviru ovog predmeta odvija se i nastava higijene sa medicinskom ekologijom i medicinom rada. Student će biti obučen da proceni uticaj faktora iz životne sredine i ishrane na zdrave i bolesne ljude. Poseban akcenat daće se na očuvanje i unapređenje zdravlja koristeći pozitivne efekte  faktora iz životne sredine i pravilne ishrane.

Sadržaj predmeta Teorijska nastava Principi opšte ekologije. Aerozagađenje i zdravlje.  Buka i zdravlje.  Voda za piće i zdravlje. Higijena naselja i stanovanja.  Medicinsko-ekološki značaj zemljišta.  Otpadne materije. Nejonizujuće zračenje u životnoj sredini.  Higijena ishrane.  Školska higijena.  Mentalna higijena.  Fizička aktivnost i zdravlje.  Dezinfekcija, dezinsekcija i deratizacija.  Lična higijena i higijena odeće i obuće. Higijena u vanrednim situacijama. Praktična nastava:Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad Metode ispitivanja aerozagađenja. Metode ispitivanja buke. Higijenski pregled vode za piće. Ispitivanje mikroklime, osvetljenja i prašine. Higijenski pregled namirnica. Ispitivanje ishrane i uhranjenosti. Planiranje dnevnog obroka zdravih osoba. RHB zaštita ljudi, hrane i vode za piće.

Literatura Kocijančić R. (ur.) Higijena. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, 2002. Nikolić M. i sar. Higijena i medicinska ekologija. Praktikum. Medicinska knjiga. Medicinske komunikacije, 1998.

Studijski program/studijski programi: Integrisane akademske studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: Sudska medicina

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Doc. Dr Vesna Popović

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 6

Uslov: položeni svi ispiti pete godine studija

Cilj predmeta upoznavanje studenata sa saznanjima medicinske nauke u vezi sa smrću (nastanak, poreklo, mehanizam umiranja, vreme smrti i dr.),  povredama (mahanizam nastanka, težina, međusobni odnos povreda i dr), odnosom oboljenja i povreda, identifikacijom živih i mrtvih; značaj i primena navedenog u okviru pravosudnog sistema upoznavanje studenata sa obavezama u okviru svakodnevnog rada lekara opšte medicine – vođenje medicinske dokumentacije, zakonske obaveze u toku rada, kao i krivičnopravna odgovornost lekara

Ishod predmeta znanja i veštine potebni za utvrđivanje smrti, vremena smrti, porekla smrti, mehanizma umiranja i dr. sposobnost za klasifikaciju i elementarnu kvalifikaciju telesnih povreda, potrebnu za pisanje lekarskog uverenja i dr. sticanje znanja potrebnih za identifikaciju prvenstveno živih, ali i umrlih osoba sticanje znanja vezanih za  zakonske obaveze u toku rada, kao i krivičnopravnu odgovornost lekara

Sadržaj predmeta Taeorijska nastava Umiranje i smrt, definicija smrti, pojam moždane smrti, prividna i klinička smrt, agonija Pregled leša, utvrđivanje  smrti i vremena smrti. Lešne osobine i promene. Osnovne napomene o sudskomedicinskoj obdukciji. Prirodna smrt u sudskomedicinskoj praksi. Prirodno i nasilno oštećenje zdravlja, Odnos između oboljenja i povreda uopšte. Pojam komplikacije i posledice povreda Zaživotne reakcije i njihov sudskomedicinski značaj.. Zaživotne, hropačke i postmortalne povrede Mehanička oruđa i oružja, podela na ozlede i rane. Ozlede. Rane: razderine i podvrste razderina, sekotine i ubodine Posebne ustreline (lovačko oružje, eksplozivna sredstava). Sudskomedicinsko veštačenje ustrelina. Asfiksije uopšte. Asfiktične povrede. Opšti obdukcioni znaci asfiksije Korozivi i iritansi. Insekticidi. Parenhimski otrovi. Trovanje ugljenmonoksidom, ugljendioksidom, vodonik sulfidom, strihninom, cijanidima Sudskomedicinski aspekti saobraćajnog traumatizma U okviru predmeta iz sudske medicine, studenti se upoznaju sa sudskomedicinskom toksikologijom i sudskomedicinskim aspektima analize DNK (za potrebe identifikacije, utvrđivanje očinstva i dr) Praktična nastava:Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad Obdukciona vežba koja se izvodi u obdukcionoj sali. Opisivanje povreda, spoljašnji nalaz, detaljno upoznavanje sa patološko-anatomskim nalazom po organima, razjašnjavanje patofizioloških mehanizama koji su doveli do smrtnog ishoda, izvođenje zaključka o poreklu i uzroku smrti. Pored obdukcije na kojoj se izvodi vežba, studentima se demonstirarju i svi slučajevi koje se tokom tog dana obdukuju u Institutu za sudsku medicinu Pregled povređenih i okrivljenih. Zahtev za pregled – odredbe Zakonika o krivičnom  postupku, pregled na lični zahtev. Etički aspekti – informisani pristanak, pregled po naredbi suda bez pristanka (ZKP). Identifikacija stranke. Upoznavanje sa događajem (anamneza, heteroanamneza, podaci sa uviđaja itd). Metodologija pregleda. Principi opisivanja telesnih povreda (lokalizacija, veličina, oblik, izgled i dr.). Izrada prateće dokumentacije – fotografisanje, sheme povreda i dr. Izuzimanje bioloških tragova. Vođenje dokumentacije (izveštaj, lekarsko uverenje i dr.). Toksikologija. Šta je toksikologija i čime se bavi. Istorijat toksikološke lavoratorije u Institutu za sudsku medicinu. Podela otrova. Tehnike i metode za detekciju pojedinih vrsta otrova (gasna i gasno-masena hromatografija, druge vrste hroamtografija, spektrofotometrija i dr.). Biološki materijal za toksikološku analizu (krv, tečnost staklastog tela, urin, tkiva pojedinih organa i dr.). Uzimanje i priprema uzoraka, kao i izbor bioloških uzoraka za analizu. Poseban osvrt na detekciju psihoaktivnih supstanci. Medicinska dokumentacija, potvrda o smrti. Odgovornost lekara vezana za medicinsku dokumentaciju. Način pravilnog vođenja medicinske dokumentacije. Krivično-pravni značaj medicinske dokumentacije. Način popunjavanja potvrde o smrti.

Literatura Sudska medicina, Milovan Milovanović, Medicinska knjiga Beograd Knjigu o Katedri za sudsku medicinu 1923-2023 preuzmite na LINKU

Studijski program/studijski programi :Integrisane akademske studije medicine

Vrsta i nivo studija: Studije prvog i drugog stepena

Naziv predmeta: Klinička farmakologija

Nastavnik (Prezime, srednje slovo, ime): Prof. dr Miroslav Radenković

Status predmeta: obavezan

Broj ESPB: 9

Uslov: položeni svi ispiti pete  godine

Cilj predmeta Najvažniji ciljevi predmeta su sledeći: edukacija studenata medicine koja će im omogućiti da primene principe kliničke farmakologije i racionalne farmakoterapije u kliničkoj praksi; sticanje veština i formiranje stavova  neophodnih da se prepozna i izbegne neracionalno propisivanje lekova.

Ishod predmeta Posle pohađanja ove nastave studenti će: razumeti principe individualizacije u farmakoterapiji; steći znanje o racionalnoj farmakoterapiji bolesti i poremećaja koji se najčešće sreću u svakodnevnoj medicinskoj praksi; steći veštine i formirati stavove neophodne za evaluaciju režima primene lekova i učešće u donošenju odluka vezanih za farmakoterapiju

Sadržaj predmeta Teorijska nastavaRazvoj lekova, praćenje upotrebe lekova, zakonska regulativa o lekovima, koncept racionalne farmakoterapije, praćenje neželjenih dejstava i interakcija lekova u medicinskoj praksi, informacije o lekovima i propisivanju lekova, evaluacija primene lekovaPraktična nastava:Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački radReceptura, propisivanje lekova posebnim kategorijama bolesnika, odabrana poglavlja iz farmakoterapije

Literatura U planu je pisanje udžbenika. Kažić T (ur). Praktikum iz farmakologije: receptura, seminari, vežbe (1. izd.). Medicinski fakultet u Beogradu, CIBIF: Beograd, 2003. Katzung BG (ed). Basic and Clinical Pharmacology (10th ed). Boston: The McGraw-Hill Companies Inc., 2007

• Autopijska dijagnostika
• Bolesti očnog dna
• Bolesti oka u dečjem uzrastu
• Endoskopija u otorinolaringologiji
• Evaluacija i lečenje povraćanja u novorođenčadi
• Glaukom – dijagnostika i lečenje
• Inegalitet ekstremiteta
• Ishrana
• Joni i niskomolekulska jedinjenja u biološkim procesima
• Komunalna higijena i ekotoksikologija
• Komunalne otpadne materije i zdravstveni problemi
• Koncept kliničke sudske medicine
• Kraniocerebralne povrede
• Matriks metaloproteinaze kao potencijalni biomarkeri
• Medicinska terminologija – Latinski jezik
• Metali i njihova uloga u normalnim i patološkim stanjima
• Narkomanija i smrtna trovanja lekovima
• Neuroonkologija
• Otologija
• Patofiziologija traume i trauma-skorovi – forenzički aspekti
• Poremećaji razvoja monokularnog i binokularnog vida
• Posebni vidovi asfiktične smrti
• Povrede oka
• Profesionalna toksikologija
• Savremeni aspekti fonacije i artikulacije
• Sudsko-medicinska genetika
• Sudskomedicinski aspekti prirodne smrti
• Tumori larinksa
• Tumori oka i adneksa kod odraslih
• Zaštita i unapređenje zdravlja dece i adolescenata
• Značaj obdukcionog nalaza u kontroli kliničkog rada lekara
• Klinička informatika